Một nghĩa cử hiến tạng, năm cuộc đời được hồi sinh
Ngày 23.10, Bệnh viện Thống Nhất TPHCM cho biết, vừa thực hiện ca ghép tim đầu tiên từ người cho chết não, tạng hiến được điều phối cứu sống 5 bệnh nhân.
Các bác sĩ phẫu thuật hiến tạng cho bệnh nhân. Ảnh: BVCC
Hiến tạng, hành trình hồi sinh từ nghĩa cử cao đẹp
PGS.TS.BS Đỗ Kim Quế, Phó Giám đốc Bệnh viện Thống Nhất TPHCM cho biết, ngày 18.10.2025, bệnh viện đã thực hiện ca ghép tim đầu tiên tại bệnh viện, trái tim được lấy từ người hiến chết não sau tai nạn giao thông, giúp cứu sống một bệnh nhân suy tim giai đoạn cuối.
Theo PGS Đỗ Kim Quế, người hiến là một phụ nữ không may bị chấn thương sọ não nặng, dập phổi, ngưng tim khi nhập viện cấp cứu. Dù được hồi sức tích cực, tình trạng não của bệnh nhân không cải thiện. Qua nhiều lần hội chẩn chuyên khoa và đánh giá theo đúng quy trình, hội đồng chuyên môn xác định bệnh nhân đã chết não vào sáng 17.10.
“Đặc biệt, trước khi qua đời, người phụ nữ này từng chia sẻ mong muốn được hiến xác cho y học. Khi được thông tin, người con trai duy nhất của bà đã đồng thuận thực hiện tâm nguyện thiêng liêng ấy”, PGS Quế xúc động chia sẻ.
Sau khi hoàn tất quy trình xác nhận chết não, Bệnh viện Thống Nhất phối hợp Trung tâm Điều phối ghép tạng Quốc gia xác định các mô tạng đủ điều kiện ghép gồm tim, hai thận và hai giác mạc. Tim được ghép ngay tại Bệnh viện Thống Nhất cho bệnh nhân nam 61 tuổi bị suy tim nặng; hai giác mạc và 1 thận được điều phối đến Bệnh viện Trung ương Huế; một thận được gửi điều phối đến Bệnh viện Nhân dân Gia Định. Hiện, các bộ phận được điều phối đến các bệnh viện đều đã ghép thành công, hoạt động trở lại ở người nhận tạng.
Đúng 8h15 sáng 18.10, trái tim người hiến bắt đầu đập trở lại trong lồng ngực người nhận, sau 127 phút kể từ khi lấy tạng. Sau mổ 6 giờ, bệnh nhân tỉnh lại, có thể giao tiếp; đến 26 giờ sau, được rút nội khí quản và sức khỏe hồi phục tốt. “Khi tỉnh dậy, ông nói câu đầu tiên: Tôi cảm ơn người đã hiến trái tim cho tôi, đó là khoảnh khắc khiến cả ê-kíp không kìm được xúc động”, PGS Quế kể lại.
Cũng theo PGS Quế, ca ghép này không chỉ là bước ngoặt chuyên môn của Bệnh viện Thống Nhất, mà còn thể hiện sức lan tỏa của phong trào hiến, ghép mô tạng tại Việt Nam. Từ sau khi Thủ tướng Chính phủ phát động chương trình “Hiến tặng cứu người” (5.2024), số lượng người đăng ký hiến tạng tăng nhanh. Tính đến giữa năm 2025, cả nước đã ghi nhận 56 trường hợp hiến mô, tạng, vượt cả tổng số trước năm 2024.
“Nhờ sự phối hợp giữa các bệnh viện, trung tâm điều phối, lực lượng công an và hàng không quốc gia, chỉ trong vài giờ, 5 người bệnh đã được hồi sinh. Đây là minh chứng cho giá trị nhân văn và tính chuyên nghiệp ngày càng cao của ngành y Việt Nam”, PGS.TS.BS Đỗ Kim Quế nhấn mạnh.
Nghĩa cử cao đẹp đến kịp thời
TS.BS Trương Quang Khanh, Trưởng khoa Loạn nhịp tim, Bệnh viện Thống Nhất TPHCM cho biết, ca ghép tim cứu sống một bệnh nhân nam 61 tuổi trong tình trạng “thập tử nhất sinh”.
Theo bác sĩ Khanh, bệnh nhân được chẩn đoán mắc loạn sản thất, một bệnh lý di truyền hiếm gặp gây rối loạn nhịp tim nặng. Trong 4-5 năm qua, người bệnh nhiều lần rơi vào cơn loạn nhịp nguy hiểm, từng được đặt máy phá rung tự động để phòng ngừa đột tử. Tuy nhiên, do máy phải hoạt động quá nhiều, pin cạn kiệt nhanh, bệnh nhân phải thay máy lần hai nhưng vẫn liên tục bị sốc điện.
Cùng lúc, tình trạng suy tim tiến triển nặng khiến người bệnh chỉ cần vận động nhẹ cũng khó thở, phù phổi tái diễn, được xếp ở mức suy tim độ IV, giai đoạn cuối. “Nếu không được can thiệp kịp thời, bệnh nhân có thể tử vong trong vài tuần”, TS.BS Trương Quang Khanh chia sẻ.
Trước nguy cơ đó, khoa Loạn nhịp tim đã xin ý kiến Ban Giám đốc và phối hợp Bệnh viện Chợ Rẫy để đưa bệnh nhân vào danh sách chờ ghép tim. Khi nhận được nguồn tạng hiến phù hợp vào ngày 18.10, toàn bộ ê-kíp đã khẩn trương tiến hành ghép ngay tại Bệnh viện Thống Nhất, do tình trạng bệnh nhân quá yếu, không thể di chuyển.
Ca ghép diễn ra thành công, trái tim mới hoạt động ổn định, giúp bệnh nhân hồi sinh kỳ diệu. “Đây là ca ghép thể hiện tính nhân văn sâu sắc và sự phối hợp hiệu quả giữa các bệnh viện. Với những trường hợp loạn sản thất như thế này, ghép tim là chỉ định tuyệt đối - mang lại cuộc sống bình thường cho người bệnh”, bác sĩ Khanh nhấn mạnh.