Cần Thơ tăng tốc giải ngân vốn đầu tư công, tháo gỡ nút thắt mặt bằng

Theo Sở Tài chính TP Cần Thơ, sau khi hợp nhất với tỉnh Hậu Giang và Sóc Trăng, tổng kế hoạch vốn đầu tư công năm 2025 của thành phố là hơn 29.244 tỉ đồng. Tuy nhiên, đến hết tháng 6, chỉ mới giải ngân được hơn 7.300 tỉ đồng, đạt hơn 26% so với kế hoạch được Thủ tướng Chính phủ giao.

Qua rà soát, thành phố hiện có 67 dự án có tổng mức đầu tư từ 100 tỉ đồng trở lên, chiếm gần 74% kế hoạch vốn được phân bổ, với tổng vốn bố trí trong năm 2025 hơn 20.214 tỉ đồng. Đến ngày 30.6, các dự án này mới giải ngân được 4.356 tỉ đồng, tương đương 21,55% kế hoạch.

Cần Thơ được giao làm cơ quan chủ quản cho 3 dự án thành phần thuộc tuyến cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, với tổng vốn ngân sách trung ương được bố trí trong năm là 7.039 tỉ đồng. Đến cuối tháng 6, mới giải ngân được 1.555 tỉ đồng, đạt 22,1%, thấp hơn mức bình quân chung toàn thành phố. Ước tính có khoảng 2.700 tỉ đồng cho tuyến cao tốc này khó có khả năng giải ngân hết trong năm 2025.

Nguyên nhân chính khiến tiến độ giải ngân chậm, theo Sở Tài chính, là do công tác giải phóng mặt bằng còn nhiều vướng mắc. Cùng với đó, tình trạng thiếu vật liệu xây dựng, giá cả tăng cao và năng lực thi công của một số nhà thầu yếu kém cũng ảnh hưởng lớn đến tiến độ. Nhiều gói thầu đã phải hủy bỏ và tổ chức đấu thầu lại, kéo dài thời gian thực hiện.

Ông Lê Minh Cường - Giám đốc Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng TP Cần Thơ - cho biết, đến ngày 4.7, đơn vị đã giải ngân được 1.507/6.116 tỉ đồng kế hoạch vốn được giao, đạt 24,64%. Trong số 15 dự án được bố trí vốn năm 2025 có 5 dự án trọng điểm chiếm phần lớn là Nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 91B; cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng và các tuyến đường tỉnh 917, 918 (giai đoạn 2), 921.

Dự án Nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 91B có tổng mức đầu tư 7.237 tỉ đồng. Năm 2025, dự án được bố trí 3.235 tỉ đồng, chủ yếu phục vụ công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Tuy nhiên, đến nay mới chi trả được khoảng 441 tỉ đồng. Theo Trung tâm Phát triển Quỹ đất TP Cần Thơ, tổng chi phí thực tế cho công tác bồi thường chỉ khoảng 2.371 tỉ đồng, dẫn đến hơn 3.100 tỉ đồng còn lại chưa thể giải ngân, gây ảnh hưởng lớn đến tiến độ dự án và tình hình giải ngân chung của thành phố.

Các dự án đường tỉnh 917, 918 (giai đoạn 2), 921 và cầu Kênh Ngang đều chậm tiến độ do khó khăn trong công tác mặt bằng: tranh chấp, khiếu nại, thiếu quỹ tái định cư, chưa xác định loại đất hoặc do thay đổi chính sách đất đai.

Trước tình hình giải ngân vốn đầu tư công còn thấp, Chủ tịch UBND TP Cần Thơ ông Trần Văn Lâu đã yêu cầu các đơn vị liên quan xác định rõ mục tiêu của từng dự án, đặc biệt là những dự án còn vướng mắc mặt bằng, chủ động phối hợp với Trung tâm Phát triển Quỹ đất và chính quyền địa phương để xử lý dứt điểm.

Ông Lâu cũng đề nghị sử dụng hiệu quả phần vốn dư từ dự án Quốc lộ 91B, nghiên cứu lập dự án mới ưu tiên cho các khu tái định cư. Theo ông, muốn đẩy nhanh giải phóng mặt bằng, cần có hạ tầng tái định cư đi trước, với đầy đủ điện, nước, trường học, chợ... đảm bảo chỗ ở mới cho người dân bằng hoặc tốt hơn nơi cũ, thuận tiện giao thông, sinh hoạt.

Bên cạnh đó, Chủ tịch UBND thành phố yêu cầu rà soát lại toàn bộ nhu cầu vốn, đề xuất điều chuyển vốn từ các dự án chậm sang dự án có khả năng giải ngân tốt, đồng thời báo cáo sớm các trường hợp không thể giải ngân để có phương án xử lý phù hợp.

Chủ tịch UBND TP Cần Thơ cho biết, từ nay đến cuối năm không còn nhiều thời gian, trong khi khối lượng vốn cần giải ngân vẫn rất lớn. Do đó, các đơn vị phải khẩn trương, chạy đua từng ngày để đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ giải ngân vốn đầu tư công năm 2025.