TS. Nguyễn Quốc Hùng: Xếp hạng tín nhiệm ngày càng quan trọng trong bối cảnh mới
Ngày 11/6, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) phối hợp cùng Moody's Ratings và VIS Rating tổ chức Hội thảo "Triển vọng ngân hàng Việt Nam: Xếp hạng tín nhiệm và con đường hướng tới phát triển bền vững".
Cơ hội và thách thức song hành
Phát biểu khai mạc hội thảo, TS. Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam nhấn mạnh, năm 2025 là năm bản lề với nhiều sự kiện quan trọng, tác động mạnh mẽ đến lĩnh vực tài chính – ngân hàng.
Về cơ chế, chính sách, Việt Nam đang có nhiều thay đổi đáng chú ý. Bộ Chính trị đã ban hành 4 nghị quyết quan trọng (Nghị quyết 66-NQ/TW, Nghị quyết 68-NQ/TW, Nghị quyết 59-NQ/TW, Nghị quyết 57-NQ/TW) – đây là những định hướng mang tính nền tảng, giúp thúc đẩy sự phát triển của đất nước trong kỷ nguyên mới. Ông Nguyễn Quốc Hùng, cho rằng đây là cơ hội rất lớn cho cộng đồng doanh nghiệp nói chung, các tổ chức tín dụng nói riêng.
Bên cạnh đó, Quốc hội đang thảo luận để sửa đổi, bổ sung Luật Các tổ chức tín dụng, nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các tổ chức tín dụng trong hoạt động kinh doanh. Một nội dung quan trọng là việc làm rõ và tăng quyền chủ động của các tổ chức tín dụng trong thu hồi tài sản bảo đảm. Đây được đánh giá là cơ hội đáng kể để cải thiện hiệu quả xử lý nợ xấu.
Mặt khác, với việc đầu tư công đang được Chính phủ thúc đẩy, đặc biệt là cho các công trình hạ tầng xã hội, đại diện VNBA cho rằng, đây chính là "vốn mồi", tạo điều kiện để các tổ chức tín dụng mạnh dạn mở rộng đầu tư vào các lĩnh vực then chốt của nền kinh tế. Nếu giải ngân đầu tư công được thực hiện tốt, mục tiêu tăng trưởng tín dụng từ 15–16% trong năm 2025 hoàn toàn khả thi, góp phần vào mục tiêu tăng trưởng GDP 8% – mục tiêu rất cao, mà đến nay Chính phủ vẫn kiên định theo đuổi.
"Các địa phương và doanh nghiệp cũng đang tích cực chuẩn bị, đổi mới tư duy, sẵn sàng bước vào một giai đoạn phát triển mới. Để hiện thực hóa điều đó, nhu cầu về vốn là tất yếu. Đây chính là cơ hội để các tổ chức tín dụng mở rộng vai trò, đóng góp tích cực vào quá trình phát triển kinh tế", TS. Nguyễn Quốc Hùng nhận định.
TS. Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký VNBA phát biểu khai mạc Hội thảo
Tuy nhiên, bên cạnh những cơ hội nêu trên, TS. Nguyễn Quốc Hùng cũng chỉ ra không ít thách thức đang ở trước mắt đối với hoạt động ngân hàng.
Một ví dụ cụ thể là việc chuyển đổi đơn vị hành chính trong thời gian tới. Hiện đã có phản ánh từ các ngân hàng về những vướng mắc trong đăng ký giao dịch bảo đảm online tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh – điều này ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động cấp tín dụng và phát triển sản phẩm. Khi cả nước chỉ còn 34 tỉnh, thành phố sau chuyển đổi, chắc chắn giai đoạn đầu sẽ có nhiều khó khăn. "Tuy nhiên, chúng tôi tin tưởng với các bước chuẩn bị quyết liệt, Chính phủ sẽ có các giải pháp phù hợp để hỗ trợ và thúc đẩy hoạt động của ngành Ngân hàng", TS. Nguyễn Quốc Hùng nhấn mạnh.
Thách thức thứ hai đến từ chính sách thuế quan khó đoán định của Mỹ. Nếu các khách hàng hoạt động trong lĩnh vực xuất khẩu bị ảnh hưởng, ngành Ngân hàng chắc chắn cũng sẽ bị ảnh hưởng theo. TS. Nguyễn Quốc Hùng cho rằng, hiện nay, vốn FDI đổ vào Việt Nam rất lớn, nên ngân hàng cần rà soát kỹ các doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng, đánh giá hiệu quả đầu tư và xác định rõ các lĩnh vực ưu tiên, nhằm bảo đảm hoạt động tín dụng được hiệu quả, an toàn.
Thách thức thứ ba là nợ xấu. Theo Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Nguyễn Quốc Hùng, trong thời gian qua, ngành Ngân hàng đã thực hiện nhiều chính sách hỗ trợ doanh nghiệp như cơ cấu lại nợ, giãn nợ, điều chỉnh kỳ hạn nợ… Điều này là cần thiết, nhưng đồng thời cũng tạo ra hệ lụy. Hiện nay, tiềm ẩn nợ xấu trong hệ thống vẫn ở mức cao. Dù không áp dụng Thông tư số 02/2023/TT-NHNN, các tổ chức tín dụng vẫn phải trích lập dự phòng và xử lý rủi ro bằng các nghiệp vụ chuyên môn. Theo ước tính sơ bộ, tổng nợ xấu (bao gồm nợ nội bảng, nợ bán cho AMC và nợ tiềm ẩn) hiện nay đã vượt trên 5% tổng dư nợ. Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký VNBA kỳ vọng, khi Luật được thông qua sẽ tháo gỡ được các vướng mắc đang tồn tại, qua đó giúp hoạt động xử lý nợ xấu của các ngân hàng thuận lợi hơn.
Các vấn đề của thị trường bất động sản cũng mang lại nhiều thách thức cho hoạt động ngân hàng; hay quá trình chuyển đổi số cũng đặt ra nhiều thách thức, như các vấn đề an ninh mạng, gian lận trên không gian số... Đó là những rủi ro mới, đòi hỏi chúng ta phải sẵn sàng thích ứng.
Quang cảnh cuộc họp
Con đường hướng tới phát triển bền vững
Nhấn mạnh đến vai trò quan trọng của tính minh bạch trong hoạt động sản xuất kinh doanh, TS. Nguyễn Quốc Hùng khẳng định: "Chúng ta đang hướng đến tài chính xanh, tài chính bền vững. Đây cũng là xu hướng tất yếu trên toàn cầu. Tuy nhiên, trong thực tế, có những sản phẩm, dự án không đáp ứng được tiêu chuẩn về môi trường, về kỹ thuật, hoặc quy trình sản xuất bị ô nhiễm… thì sẽ rất khó để tiêu thụ trên thị trường, hoặc nếu có thì cũng chỉ là ở những nước thứ 3 với giá rất thấp".
Vì vậy, TS. Nguyễn Quốc Hùng cho rằng, nếu ngân hàng không chủ động ngay từ khâu đầu tư tín dụng — tức là từ khi lựa chọn khách hàng, sàng lọc dự án — thì rất dễ rơi vào rủi ro. Đầu tư không hiệu quả, không bền vững, thì cuối cùng chính ngân hàng sẽ là bên chịu thiệt.
"Với câu chuyện xếp hạng tín nhiệm, trong bối cảnh chúng ta bước vào một kỷ nguyên mới, cùng với sự thay đổi từ tư duy đến hành động, thì minh bạch là điều tiên quyết. Cần minh bạch trong hoạt động, trong cách quản trị, trong cách kết nối giữa tổ chức tín dụng và doanh nghiệp", TS. Nguyễn Quốc Hùng chia sẻ.
Trong bối cảnh đổi mới, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký VNBA cho rằng, xếp hạng tín nhiệm càng trở nên quan trọng — không chỉ với doanh nghiệp, mà là với chính các tổ chức tín dụng. "Chúng ta cần nhận diện mình đang ở đâu, mức độ rủi ro ra sao, năng lực thực sự thế nào. Muốn làm được điều đó, chúng ta cần có cơ chế để định vị, có công cụ để đo lường, đánh giá một cách khách quan và chuẩn mực", TS. Nguyễn Quốc Hùng bày tỏ.
TS. Nguyễn Quốc Hùng kỳ vọng, từ những mục tiêu, kiến thức mà buổi hội thảo hôm nay mang lại, đại diện các tổ chức tín dụng có thể tiếp thu và trang bị thêm cho mình những kiến thức thực tiễn để triển khai hiệu quả hơn trong hoạt động kinh doanh.
Hội thảo cập nhật thông tin về triển vọng phát triển ngành Ngân hàng, những cơ hội và thách thức mà các ngân phải đối mặt trong bối cảnh kinh tế vĩ mô toàn cầu nhiều biến động, cũng như chia sẻ các kiến thức chuyên sâu về xếp hạng tín nhiệm và tài chính bền vững - các yếu tố then chốt đối với năng lực cạnh tranh và thu hút nhà đầu tư quốc tế. Hội thảo tiếp cận được những kiến thức của các chuyên gia uy tín, dày dặn kinh nghiệm về tham vấn, phân tích, đánh giá và phản biện chính sách, các chuyên gia về tài chính bền vững, xếp hạng tín dụng.... Đây là nguồn kiến thức, kinh nghiệm thực tiễn quý báu trong nước và quốc tế, đóng góp cho các hoạt động thúc đẩy cho sự phát triển bền vững tại Việt Nam.