Lãi suất huy động tăng, lãi suất cho vay có tăng theo?

Hiện, lãi suất huy động tăng ở các ngân hàng tư nhân. Trong khi nhóm "Big 4" quốc doanh gồm Vietcombank, VietinBank, BIDV, Agribank vẫn giữ nguyên biểu lãi suất, thì khối ngân hàng thương mại cổ phần và nhóm đang tái cơ cấu lại đồng loạt tăng lãi để hút dòng tiền gửi.

Xu hướng tăng lãi suất tiết kiệm

Báo cáo của Công ty Chứng khoán MBS cho thấy trong tháng 10/2025, 6 ngân hàng thương mại đã tăng lãi suất huy động. Sang tháng 11, cuộc đua lãi suất huy động tiếp tục "nóng" hơn khi có đến 12 ngân hàng thương mại, chủ yếu thuộc nhóm vốn hóa nhỏ, đồng loạt điều chỉnh tăng lãi suất tiết kiệm cá nhân.

Mặt bằng lãi suất nhìn chung vẫn được các chuyên gia và ngân hàng kỳ vọng duy trì ở vùng thấp.

Trong đó, 2 ngân hàng mới nhất điều chỉnh lãi suất tiền gửi là LPBank và Kienlongbank. Các ngân hàng điều chỉnh lãi suất tăng thêm 0,1 - 0,3 điểm %.

Không chỉ tăng lãi suất gửi tiết kiệm tại quầy và kênh online, một số ngân hàng còn đẩy mạnh huy động vốn qua kênh chứng chỉ tiền gửi với lãi suất cao hơn so với kênh gửi tiết kiệm thông thường. Trong đó, Ngân hàng Bản Việt (BVBank) đang phát hành chứng chỉ tiền gửi online với lãi suất cao cùng kỳ hạn linh hoạt từ 6 - 15 tháng. Lãi suất cuối kỳ cho kỳ hạn 6 tháng là 5,8%/năm, cao nhất lên tới 6,3%/năm với chứng chỉ tiền gửi kỳ hạn 15 tháng.

Hiện tại, tiền gửi tiền kỳ hạn 1 tháng có lãi suất vào khoảng 1,6-4,2%/năm. Với kỳ hạn 3 tháng, mức lãi suất thường dao động 1,9-4,4%/năm; kỳ hạn 6 tháng dao động khoảng 2,9-5,3%/năm; kỳ hạn 12 tháng ở mức 4,7-5,3%/năm. Với kỳ hạn dài 18-24 tháng trở lên, phần lớn ngân hàng trả lãi dao động từ 5,8-6,3%/năm (tuỳ điều kiện gửi). Tuy nhiên, nhiều ngân hàng chào lãi suất huy động rất cao, lên đến 8%/năm dành cho các khoản gửi lớn hàng chục tỷ đến hàng trăm tỷ đồng.

Trong báo cáo mới công bố, Công ty Chứng khoán Vietcombank (VCBS) dự báo lãi suất huy động sẽ có xu hướng tăng vào cuối năm, đặc biệt tại nhóm ngân hàng thương mại cổ phần, chủ yếu do 2 yếu tố là áp lực thanh khoản trong hệ thống ngân hàng gia tăng khi tín dụng dự kiến bứt tốc mạnh vào giai đoạn cuối năm và rủi ro tỷ giá USD/VND vẫn hiện hữu.

Đáng chú ý, đà tăng của lãi suất huy động dự báo kéo theo lãi suất cho vay nhích tăng nhẹ trở lại trong thời gian tới, khi biên lãi ròng (NIM) của hệ thống bị thu hẹp đáng kể, sau một thời gian điều chỉnh giảm theo chỉ đạo của Chính phủ.

Lãi suất cho vay chưa đáng lo

Tuy nhiên, mặt bằng lãi suất nhìn chung vẫn được các chuyên gia và ngân hàng kỳ vọng duy trì ở vùng thấp, chủ yếu nhằm cân bằng giữa mục tiêu duy trì NIM hợp lý và kiểm soát rủi ro hệ thống, đồng thời tiếp tục hỗ trợ khu vực sản xuất - kinh doanh, đặc biệt các lĩnh vực ưu tiên, phù hợp với định hướng chính sách của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước (NHNN).

TS Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế tin rằng từ nay đến cuối năm, lãi suất cho vay khó có thể tăng thêm do Thủ tướng Chính phủ và NHNN đã yêu cầu các tổ chức tín dụng giữ ổn định lãi suất đầu ra. Nếu mặt bằng lãi suất huy động tiếp tục tăng, biên lợi nhuận của các ngân hàng có thể bị thu hẹp đôi chút.

Ở góc độ ngân hàng, ông Nguyễn Hưng, Tổng Giám đốc TPBank, cho biết cuối năm thường là giai đoạn chạy nước rút, nhu cầu vốn của nền kinh tế tăng mạnh. Điều này đòi hỏi các ngân hàng phải bổ sung vốn huy động để đáp ứng chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng. Mặt bằng lãi suất huy động có xu hướng nhích lên nhưng mức tăng hiện vẫn rất nhẹ. Tại TPBank, lãi suất tiền gửi chỉ tăng thêm khoảng 0,1 điểm %.

"Lãi suất đầu vào tăng nhưng lãi suất cho vay phải giữ ổn định theo yêu cầu của Chính phủ và NHNN nhằm hỗ trợ doanh nghiệp và nền kinh tế. Vì vậy, các ngân hàng sẽ phải tính toán sao cho đa dạng hóa doanh thu từ phí dịch vụ, bên cạnh lãi thuần từ tín dụng. Biên lợi nhuận ròng của các ngân hàng cũng sẽ phải thu hẹp hơn trước đây", ông Hưng nhận định.

Chia sẻ tại buổi công bố kết quả kinh doanh 9 tháng năm 2025, bà Bùi Thị Thu Thủy, Giám đốc cao cấp Quản trị tài chính doanh nghiệp - Khối Tài chính kế hoạch Techcombank, cho rằng lãi suất cho vay hiện chững lại, song cạnh tranh vẫn khốc liệt bởi ngân hàng nào cũng muốn giành thị phần cho vay và xây dựng nền tảng khách hàng cho những năm tiếp theo. Vì vậy, trong ngắn hạn, khó có sự cải thiện vượt trội của NIM.

Do đó, từ nay đến cuối năm, các ngân hàng cũng sẽ chưa tăng lãi suất cho vay nhằm thu hút khách hàng. Hiện, mặt bằng lãi suất cho vay tiếp tục có xu hướng giảm. Tính đến ngày 10/10, lãi suất cho vay bình quân đạt 6,55%/năm, giảm 0,38%/năm so với cuối năm ngoái, trong khi lãi suất tiền gửi bình quân duy trì ở mức 4,22%/năm.

Hiện vẫn chưa có tín hiệu nào cho thấy NHNN can thiệp mạnh về chính sách tiền tệ. Theo TS. Châu Đình Linh, Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh, cần theo dõi thêm động thái tăng lãi suất huy động của các ngân hàng. Chỉ khi các ngân hàng có tính chi phối lớn tăng lãi suất và trong khoảng thời gian dài mới đáng ngại.

Hiện, lãi suất huy động tăng ở các ngân hàng tư nhân, trong khi nhóm "Big 4" quốc doanh gồm Vietcombank, VietinBank, BIDV, Agribank vẫn giữ nguyên biểu lãi suất.

Do đó, TS. Châu Đình Linh dự báo từ nay đến cuối năm 2025, nếu các yếu tố vĩ mô thuận lợi như môi trường quốc tế ổn định, chính sách tiền tệ được điều hành linh hoạt, bám sát diễn biến thị trường, tăng trưởng kinh tế duy trì tích cực và lạm phát vẫn được kiểm soát thì nhiều khả năng mặt bằng lãi suất cho vay giữ được ổn định. Các tổ chức tín dụng được yêu cầu tăng trưởng tín dụng an toàn, hiệu quả; hướng vào các lĩnh vực sản xuất - kinh doanh ưu tiên và các động lực tăng trưởng kinh tế; kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro.

Huyền Anh