Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam ban hành Sổ tay hướng dẫn phối hợp hỗ trợ xử lý rủi ro đối liên quan đến nghi ngờ gian lận giả mạo, lừa đảo
Ngày 30/9/2025, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam đã có Quyết định số 71/QĐ-HHNH về việc ban hành Sổ tay hướng dẫn phối hợp hỗ trợ xử lý rủi ro đối với tài khoản/thẻ/đơn vị chấp nhận thanh toán liên quan đến giao dịch chuyển tiền/thanh toán nghi ngờ gian lận giả mạo, lừa đảo.
Sổ tay hướng dẫn (sau đây gọi tắt là "Sổ tay") này quy định về việc phối hợp, hỗ trợ xử lý tài khoản/thẻ/đơn vị chấp nhận thanh toán liên quan đến giao dịch chuyển tiền/thanh toán nghi ngờ gian lận giả mạo, lừa đảo giữa các ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, công ty tài chính, trung gian thanh toán theo quy định tại: Luật Các tổ chức tín dụng 2024 số 32/2024/QH15 của Quốc hội ban hành ngày 18/1/2024; Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân số 91/2025/QH15 của Quốc hội ban hành ngày 26/6/2025; Nghị định 52/2024/NĐ-CP của Chính phủ ban hành ngày 15/5/2024 quy định về thanh toán không dùng tiền mặt; Thông tư 17/2024/TT-NHNN của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ban hành ngày 28/6/2024 quy định việc mở và sử dụng tài khoản thanh toán tại tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán; Thông tư 18/2024/TT-NHNN của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ban hành ngày 28/6/2024 quy định về hoạt động thẻ ngân hàng; Thông tư 15/2024/TT-NHNN của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ban hành ngày 28/6/2024 quy định về cung ứng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt; và các quy định pháp luật sửa đổi bổ sung khác liên quan.
Sổ tay áp dụng cho dịch vụ chuyển tiền/thanh toán qua tài khoản/thẻ, giữa các ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, công ty tài chính, trung gian thanh toán bao gồm và không giới hạn ở các kết nối qua hệ thống của NAPAS, hệ thống Citad của Ngân hàng Nhà nước và các kết nối khác của các tổ chức thành viên.
Tài khoản/Thẻ trong phạm vi Sổ tay là các Tài khoản/Thẻ của Ngân hàng, Chi nhánh Ngân hàng nước ngoài, Công ty tài chính, Trung gian thanh toán tham gia dịch vụ chuyển tiền/thanh toán do Ngân hàng, Chi nhánh Ngân hàng nước ngoài, Công ty tài chính, Trung gian thanh toán cung cấp cho khách hàng.
Theo đó, 2 nhóm đối tượng áp dụng gồm: (1) Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, công ty tài chính, trung gian thanh toán là thành viên của Hiệp hội Ngân hàng; (2) Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, công ty tài chính, trung gian thanh toán không phải thành viên của Hiệp hội Ngân hàng để tham gia Sổ tay này, thực hiện đăng ký tham gia theo hướng dẫn.
Sổ tay bao gồm 3 chương với 13 điều, cụ thể:
Chương I: Quy định chung gồm 6 điều quy định: Phạm vi áp dụng; Đối tượng áp dụng; Hình thức triển khai; Giải thích từ ngữ và từ viết tắt; Nhận diện các trường hợp liên quan đến giao dịch nghi ngờ gian lận giả mạo, lừa đảo; Nguyên tắc phối hợp.
Chương II: Quy trình phối hợp gồm 2 điều quy định: Các bước thực hiện; Quy định về chứng từ cung cấp.
Chương III: Tổ chức thực hiện gồm 5 điều về: Tổ chức thành viên trong vai trò là tổ chức yêu cầu; Tổ chức nhận yêu cầu; Hiệp hội Ngân hàng; Tổ chức chuyển mạch và kết nối khác; Tổ chức thực hiện.
Sổ tay có hiệu lực từ ngày 30/9/2025. Các ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, công ty tài chính, trung gian thanh toán không phải thành viên của Hiệp hội Ngân hàng để tham gia Sổ tay này, thực hiện đăng ký tham gia theo hướng dẫn tại Mẫu biểu 04 - Phụ lục 01 đính kèm Sổ tay.
Quý độc giả có thể xem nội dung chi tiết Bộ quy tắc tại đây.