TS. Nguyễn Quốc Hùng: Hoàn thiện chính sách, khai mở tiềm năng hoạt động bao thanh toán tại Việt Nam

TS. Nguyễn Quốc Hùng cho biết: Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam đang hội nhập ngày càng sâu rộng với khu vực và thế giới, các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ, đang đối mặt với nhiều thách thức lớn. Một trong những vấn đề cấp thiết hiện nay là áp lực về vốn lưu động, tính thanh khoản và sự an toàn trong hoạt động thanh toán thương mại. Để tồn tại và phát triển trong môi trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt, doanh nghiệp cần có thêm các giải pháp tài chính linh hoạt, hiệu quả; trong đó, bao thanh toán là công cụ rất tiềm năng.

Tại Việt Nam, hành lang pháp lý liên quan đến hoạt động bao thanh toán đã và đang được hoàn thiện. Vừa qua, Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Thông tư số 20/2024/TT-NHNN ngày 28/6/2024, quy định rõ về hoạt động bao thanh toán và các dịch vụ liên quan do tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài cung cấp. Đây là một bước tiến quan trọng nhằm tạo nền tảng pháp lý rõ ràng, minh bạch, giúp các bên tham gia yên tâm triển khai.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy quy mô thị trường bao thanh toán ở Việt Nam vẫn còn khiêm tốn. Tổng dư nợ hiện mới chỉ đạt khoảng 16 nghìn tỷ đồng – một con số còn quá nhỏ so với tiềm năng. Doanh nghiệp vẫn gặp nhiều khó khăn trong tiếp cận nguồn vốn từ bao thanh toán do chưa đáp ứng được yêu cầu về tài sản bảo đảm, trong khi đó, nhận thức của người dân và doanh nghiệp về công cụ tài chính này vẫn còn hạn chế. Điều đáng nói là, bao thanh toán có thể hỗ trợ rất hiệu quả trong nhiều lĩnh vực, giúp doanh nghiệp xoay vòng vốn nhanh, giảm rủi ro và tăng cường năng lực cạnh tranh. Trong lĩnh vực ngân hàng, hoạt động bao thanh toán giúp các ngân hàng đa dạng hóa sản phẩm tín dụng, mở rộng danh mục dịch vụ, kiểm soát rủi ro tốt hơn.

Các đối tác quốc tế, trong đó có IFC và nhiều tổ chức tài chính nước ngoài, đang dành sự quan tâm lớn đến thị trường bao thanh toán tại Việt Nam. Đây là tín hiệu tích cực, mở ra cơ hội cho các tổ chức tín dụng trong nước nghiên cứu, mở rộng hoạt động và thu hút nguồn lực quốc tế.

Hiện các ngân hàng và tổ chức tín dụng cũng dành mối quan tâm sâu sắc đến chủ đề này, nhất là trong bối cảnh tín dụng đang chịu nhiều áp lực, bao thanh toán là công cụ hỗ trợ vốn hiệu quả, giúp khách hàng tiếp cận nguồn tài chính một cách an toàn và bền vững hơn.

TS. Nguyễn Quốc Hùng cho biết, VNBA sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ, lắng nghe ý kiến từ các chuyên gia, ngân hàng, doanh nghiệp và các bên liên quan để đánh giá toàn diện thực tiễn triển khai hoạt động bao thanh toán tại Việt Nam, từ cơ chế chính sách, mô hình quản trị nội bộ đến những vướng mắc trong quá trình triển khai. Những ý kiến, đóng góp tại hội thảo hôm nay sẽ được VNBA tổng hợp, nghiên cứu và đề xuất với các cơ quan quản lý nhà nước để hoàn thiện chính sách và tháo gỡ rào cản cho thị trường.

TS. Nguyễn Quốc Hùng cũng đề nghị các tổ chức tín dụng nên chủ động nghiên cứu sâu hơn về công cụ bao thanh toán, không chỉ dưới góc độ sản phẩm tài chính mà còn là giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp và thúc đẩy nền kinh tế, nhất là trong bối cảnh Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân mới được ban hành với nhiều cơ chế hỗ trợ hoạt động tài chính, tín dụng.

Trong thời gian tới, TS. Nguyễn Quốc Hùng cho rằng, bao thanh toán sẽ còn nhiều dư địa để phát triển, đặc biệt khi có sự tham gia sâu hơn từ các tổ chức tài chính quốc tế. Do đó, việc định hướng chiến lược, xây dựng năng lực và hoàn thiện khung pháp lý là hết sức quan trọng và cần được thực hiện đồng bộ.