Dự án 16 tỷ USD lớn nhất Việt Nam có nguy cơ chậm về đích khiến Phó Thủ tướng phải chỉ đạo nóng

Văn phòng Chính phủ vừa ban hành Thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà tại cuộc họp Tổ công tác Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1.

Theo báo cáo của Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) cập nhật đến ngày cuối tháng 6 vừa qua, về cơ bản dự án đã đáp ứng tiến độ đề ra, hình thành đại công trường nhộn nhịp với gần 6.000 kỹ sư, công nhân trong nước và quốc tế làm việc.

Hàng ngàn máy móc, phương tiện, trang thiết bị thi công đã được tập kết, lắp đặt và vận hành để triển khai thi công các gói thầu chính, các mũi thi công cũng được triển khai tối đa, thi công liên tục ngày đêm với mục tiêu cao nhất là đẩy nhanh tiến độ.

Với các hạng mục công trình quan trọng của Dự án thuộc Dự án thành phần 2 và Dự án thành phần 3 đang thi công đạt và vượt tiến độ theo hợp đồng.

Công trình nhà ga hành khách thi công đang vượt tiến độ phần thô 20 ngày và vượt tiến độ tổng thể gói thầu 10 ngày so với tiến độ hợp đồng. Nhà ga hành khách đã hoàn thành toàn bộ phần bê tông cốt thép cột, dầm sàn tầng 1; triển khai bê tông cốt thép dầm sàn tầng 2 đạt 76% và đang thi công bê tông cốt thép dầm sàn lầu 3.

Công trình đường cất - hạ cánh với 50 mũi thi công để phục vụ thi công gói thầu, bám sát tiến độ đã đề ra quyết tâm thi công hoàn thành và khai thác kỹ thuật đường cất hạ cánh trước ngày 30/4/2025, vượt 3 tháng so với tiến độ trong hợp đồng.

Trước tiến độ này của các Dự án thành phần, Phó Thủ tướng biểu dương tinh thần cố gắng, nỗ lực của các đơn vị.

Vẫn có Dự án thành phần 4 rất chậm

Tuy nhiên ở Dự án thành phần 4, Phó Thủ tướng cho rằng đang triển khai rất chậm, chưa có phương án đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư khả thi, dẫn đến nguy cơ không hoàn thành kịp tiến độ làm ảnh hưởng đến hoạt động của cảng hàng không, gây lãng phí chi phí đầu tư.

Dự án thành phần 4 bao gồm các công trình rất quan trọng, liên quan trực tiếp đến an toàn kỹ thuật và vận hành, khai thác bảo đảm đúng quy mô, vai trò của cảng hàng không quốc tế. Đặc biệt, việc đầu tư trung tâm bảo dưỡng, sửa chữa tàu bay phải đáp ứng được các yêu cầu về công nghệ, năng lực, quản trị theo đúng tiêu chuẩn quốc tế.

Được biết, dự án thành phần 4 có tổng mức đầu tư 6.366 tỷ đồng bao gồm nhiều công trình, tương ứng với các dự án độc lập. Danh mục 11 dự án tại dự án thành phần 4 đó là: dự án đầu tư xây dựng, khai thác khu bảo trì phương tiện phục vụ mặt đất và xử lý vệ sinh tàu bay số 1, số 2; dự án đầu tư xây dựng khu cung cấp suất ăn trên tàu bay số 1, số 2; dự án đầu tư xây dựng trung tâm điều hành của các hãng hàng không số 1, số 2, số 3; dự án đầu tư xây dựng khu bảo trì tàu bay số 1, số 2, số 3, số 4.

Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ - Tổ trưởng Tổ công tác đã có nhiều chỉ đạo cụ thể để giải quyết khó khăn của Dự án thành phần 4. Tuy nhiên, đến nay Bộ Giao thông vận tải và Cục Hàng không Việt Nam vẫn chưa có giải pháp khả thi để lựa chọn nhà đầu tư.

Nguyên nhân chủ yếu là do năng lực, kinh nghiệm của đội ngũ cán bộ còn hạn chế; việc chấp hành kỷ luật, kỷ cương trong thực hiện các kết luận của Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ chưa nghiêm. Bộ Giao thông vận tải chịu hoàn toàn trách nhiệm trong việc triển khai chậm Dự án thành phần 4 làm ảnh hưởng đến hoạt động chung của cảng hàng không và hiệu quả đầu tư Dự án.

Tổ công tác thống nhất giao Bộ Giao thông vận tải chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan báo cáo Chính phủ tại phiên họp gần nhất về việc triển khai Dự án thành phần 4, làm rõ các khó khăn, vướng mắc và kiến nghị cụ thể giải pháp khả thi để thực hiện; trong đó kiến nghị giải pháp lựa chọn tư vấn quốc tế có năng lực, kinh nghiệm trong các dự án cảng hàng không quốc tế lớn trên thế giới để tư vấn về thiết kế tổng thể, lựa chọn nhà đầu tư các công trình thuộc Dự án thành phần 4.

Việc lựa chọn tư vấn quốc tế cần vận dụng tối đa quy định của pháp luật về đấu thầu, bảo đảm minh bạch, hiệu quả. Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp chặt chẽ với Bộ Giao thông vận tải trong quá trình lựa chọn tư vấn quốc tế, xây dựng hồ sơ mời thầu lựa chọn nhà đầu tư, đánh giá hồ sơ dự thầu,… và xây dựng báo cáo Chính phủ.

Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp chỉ đạo ACV xem xét sử dụng tư vấn quốc tế phù hợp để hỗ trợ hoặc phối hợp các công việc của tư vấn tổng thể Dự án thành phần 4 để bảo đảm tính đồng bộ, hiệu quả toàn bộ Dự án.

Về lựa chọn nhà đầu tư, Phó Thủ tướng yêu cầu hoàn thành công tác mời thầu trong tháng 7 năm 2024. Việc lựa chọn nhà đầu tư dự án thành phần 4 cần đưa ra tiêu chí phân chia hiệu quả sản xuất kinh doanh của các nhà đầu tư theo một tỷ lệ phù hợp với quy mô, mức độ phát triển của cảng hàng không qua các giai đoạn.

Đối với Nhà đầu tư cung cấp dịch vụ sửa chữa, bảo dưỡng tàu bay: Nhà đầu tư phải có kinh nghiệm đầu tư quốc tế (ưu tiên chỉ tiêu năng lực, kinh nghiệm, quản trị và lưu ý đến tính tổng thể Dự án). Việc xây dựng tiêu chí đánh giá lựa chọn nhà đầu tư cần tham khảo số liệu, khảo sát hiệu quả đầu tư, kinh doanh của các nhà đầu tư tại một số sân bay quốc tế lớn; tham khảo kinh nghiệm lựa chọn nhà thầu của ACV.