Ông Trump áp thuế 25% với Canada, Mexico hôm nay

Khi đồng hồ điểm vào lúc 0h01 sáng 4.3 theo giờ Mỹ, mức thuế mới của ông Trump sẽ chính thức có hiệu lực, làm dấy lên lo ngại về một cuộc chiến tranh thương mại toàn diện giữa ba nước láng giềng Bắc Mỹ, đồng thời khiến thị trường tài chính lao dốc mạnh.

Ngay sau tuyên bố ngày 3.3 của ông Trump, thị trường chứng khoán Mỹ đỏ lửa. Chỉ số Dow Jones sụt 649,67 điểm, tương đương giảm 1,48%. S&P 500 mất 104,78 điểm (-1,76%). Nasdaq Composite rơi tự do 497,09 điểm (-2,64%).

Các nhà sản xuất ô tô chịu ảnh hưởng nặng nề nhất, khi các hãng có chuỗi cung ứng lớn tại Mexico như General Motors giảm 4% và Ford mất 1,7%. Đồng peso Mexico và đô la Canada cũng suy yếu ngay lập tức trước diễn biến căng thẳng này.

Phát biểu tại Nhà Trắng, Trump khẳng định Mexico và Canada không còn cơ hội đàm phán để tránh thuế, trừ khi họ kiểm soát được dòng chảy fentanyl vào Mỹ.

"Họ sẽ phải chịu thuế. Nếu muốn tránh, họ cần xây nhà máy tại Mỹ" - ông Trump tuyên bố.

Ông cũng tái khẳng định rằng từ ngày 2.4, Mỹ sẽ áp thuế có đi có lại lên các quốc gia đánh thuế hàng hóa Mỹ, đồng thời tăng thuế nhập khẩu với Trung Quốc lên 20% nhằm trừng phạt Bắc Kinh vì xuất khẩu fentanyl sang Mỹ.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), năm 2023, 72.776 người Mỹ tử vong vì fentanyl, phần lớn có nguồn gốc từ Trung Quốc. Ông Trump cáo buộc Bắc Kinh "không có hành động đủ mạnh để giải quyết cuộc khủng hoảng ma túy này".

Chính phủ Canada tuyên bố sẵn sàng đáp trả. Ngoại trưởng Canada Melanie Joly nói: "Có quá nhiều sự hỗn loạn và khó đoán từ Nhà Trắng. Chúng tôi đã chuẩn bị để đối phó".

Mexico, nước xuất khẩu ô tô lớn nhất vào Mỹ, cũng không ngồi yên. Tổng thống Claudia Sheinbaum khẳng định Mexico đã có sẵn “kế hoạch B, C, D” để ứng phó với đòn thuế của ông Trump. Dù không tiết lộ chi tiết, bà nhấn mạnh sự phối hợp giữa Mexico và Mỹ về thương mại và kiểm soát fentanyl vẫn đang "rất tốt".

Các CEO và chuyên gia cảnh báo rằng động thái của ông Trump có thể gây tổn thất nghiêm trọng đến nền kinh tế Bắc Mỹ, nơi chuỗi cung ứng giữa ba nước đã được tích hợp chặt chẽ suốt hàng thập kỷ.

Theo ông Gustavo Flores-Macias, giáo sư chính sách công tại Đại học Cornell: "Ngành công nghiệp ô tô sẽ chịu hậu quả lớn nhất. Chuỗi cung ứng ba nước bị gián đoạn sẽ đẩy giá xe tăng mạnh, làm giảm nhu cầu của người tiêu dùng".

Bên cạnh đó mức thuế 10% đánh vào ngành năng lượng Canada cũng có thể làm giá nhiên liệu tại Mỹ tăng vọt.

Hạ nghị sĩ Suzan DelBene, bang Washington, chỉ trích: "Không một tổng thống nào nên có quyền đơn phương áp thuế mà không cần sự chấp thuận của Quốc hội. Điều này sẽ khiến các gia đình Mỹ phải trả giá đắt từ siêu thị đến trạm xăng".

Quyết định áp thuế lên Canada và Mexico chỉ là một phần trong chuỗi động thái thương mại quyết liệt của Tổng thống Trump trong tháng qua. Ông đã khởi động điều tra an ninh quốc gia đối với gỗ nhập khẩu, có thể dẫn đến thuế suất cao đối với gỗ mềm từ Canada, vốn đã chịu thuế 14,5%.

Ông xem xét đánh thuế lên các nước áp thuế dịch vụ số, đặc biệt nhắm vào châu Âu.

Một động thái khác là đề xuất mức phí 1,5 triệu USD mỗi lần tàu Trung Quốc cập cảng Mỹ, mở cuộc điều tra thuế quan đối với nhập khẩu đồng.

Tổng thống Trump cũng nhấn mạnh rằng Mỹ sẽ áp mức thuế “có đi có lại” nhằm cân bằng với thuế suất mà các nước khác đánh vào hàng hóa Mỹ. Động thái này có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến Liên minh châu Âu (EU), nơi có mức thuế giá trị gia tăng cao đối với hàng Mỹ.