Nghịch lý: Dữ liệu chứng minh nền kinh tế số 1 thế giới đang bùng nổ nhưng Phố Wall ‘không tin’, chuyên gia tuyên bố không đặt nặng các báo cáo trong tháng 1’
Các nhà kinh tế thường cảnh báo không nên phản ứng thái quá trước những đợt dữ liệu dù tốt hay xấu vì chúng thường xuyên biến động.
Không còn quá bất ngờ
Dữ liệu cho thấy nền kinh tế Mỹ vẫn còn nóng. Một số báo cáo thời gian gần đây, bao gồm lạm phát, tăng trưởng kinh tế và thị trường lao động đã cho thấy điều này. Tuy nhiên, nhiều nhà kinh tế cũng không còn tỏ ra quá bất ngờ với những con số này nữa. Họ đưa ra những dữ liệu khác ít đáng báo động hơn cũng như những thách thức trong việc đo lường dữ liệu vào đầu năm nay.
Lập luận này được nhiều nhà đầu tư chấp nhận - những người kỳ vọng nền kinh tế đang tăng trưởng đủ mạnh để tránh suy thoái cũng như vẫn đủ “nhẹ nhàng” để khiến Cục Dự trữ Liên bang Mỹ Fed cắt giảm lãi suất.
Không có gì lạ khi các nhà đầu tư không quá chú ý tới những dữ liệu kinh tế trái ngược với kịch bản đầy lạc quan của họ, theo The Wall Street Journal. Các nhà kinh tế cũng thường cảnh báo không nên phản ứng thái quá trước những đợt dữ liệu dù tốt hay xấu vì chúng thường xuyên biến động.
S&P 500 đã chốt phiên cuối tuần trước chỉ kém 0,5% so với mức đỉnh lịch sử. Các nhà đầu tư cũng vẫn đang đặt cược vào khả năng Fed cắt giảm lãi suất trong năm nay.
Brian Rose, chuyên gia kinh tế cấp cao người Mỹ tại UBS Global Wealth Management, cho biết: “Từ góc độ bức tranh toàn cảnh, tình hình vẫn có vẻ tốt”.
Áp lực giá và thị trường lao động
Báo cáo chỉ số giá tiêu dùng và chỉ số giá sản xuất tuần trước đều chỉ ra áp lực giá tăng bất ngờ trong tháng 1 sau nhiều tháng lạm phát gần như hạ nhiệt.
Nhìn bề ngoài, dữ liệu trên không mấy khả quan với nhà đầu tư. Nhưng nhiều nhà kinh tế cho rằng sự tăng trưởng này có thể chỉ xảy ra một lần liên quan đến việc các doanh nghiệp điều chỉnh lại giá vào đầu năm. Mức tăng giá đặc biệt lớn ở các dịch vụ sử dụng nhiều lao động như chăm sóc y tế và sửa chữa ô tô, cho thấy những người sử dụng lao động này cảm thấy buộc phải tăng giá để theo kịp với chi phí nhân công ngày càng cao hơn.
Gregory Daco, nhà kinh tế trưởng tại EY cho biết, báo cáo CPI “nóng hơn một chút” so với dự đoán nhưng ông cũng không quá đặt nặng các báo cáo trong tháng 1.
Nhiều nhà kinh tế cũng tập trung vào những điểm khác thường trong các báo cáo tháng 1 khác. Dữ liệu gần đây nhất của Bộ Lao động về số lượng việc làm phi nông nghiệp cho thấy nền kinh tế đã tạo thêm 353.000 việc làm vào tháng trước - cao hơn nhiều so với những gì các nhà kinh tế dự đoán và là mức tăng lớn nhất kể từ tháng 1 trước đó.
Điều đáng chú ý là 353.000 là con số được điều chỉnh theo mùa. Hàng năm, nhiều doanh nghiệp sẽ thuê nhân công trước kỳ nghỉ lễ, sau đó sa thải một số người vào tháng 1.
Để đánh giá tốt hơn xu hướng tuyển dụng, Bộ Lao động đã tính đến các mô hình theo mùa này. Do đó, sự sa thải trong tháng 1 thường thể hiện dưới dạng mức tăng được điều chỉnh theo mùa.
Trong khi đó, hoạt động tuyển dụng thường phục hồi trong khoảng thời gian sau tháng 1. Vì vậy, nhiều nhà đầu tư dự kiến số liệu việc làm sau khi điều chỉnh cho yếu tố mùa vụ của Bộ Lao động Mỹ sẽ suy yếu trong những tháng tiếp theo.
Mặt khác, dữ liệu công bố hôm thứ 5 cho thấy doanh số bán lẻ đã giảm 0,8% trong tháng trước, một dấu hiệu chỉ ra rằng nhu cầu tiêu dùng mạnh mẽ cuối cùng cũng có thể giảm bớt.
Tuy nhiên, nhiều nhà phân tích cho rằng chi tiêu có thể bị giảm do thời tiết mùa đông xấu bất thường.
Tăng trưởng kinh tế
Ở khía cạnh tăng trưởng chung, số liệu GDP cho thấy nền kinh tế Mỹ đã tăng trưởng với tốc độ điều chỉnh theo lạm phát là 4,9% trong quý 3 năm ngoái và 3,3% trong quý 4. Cả hai con số đều cao hơn mức khoảng 2% mà nhiều chuyên gia tin là bền vững mà không làm tăng lạm phát.
Nhưng một thước đo tăng trưởng khác là GDI đã thấp hơn rất nhiều so với GDP kể từ cuối năm 2022 và chỉ ở mức 1,5% trong quý 3 năm 2023, theo số liệu được công bố gần đây nhất.
Bộ Thương mại Mỹ, cơ quan đưa ra cả hai báo cáo, chính thức coi GDP “đáng tin cậy hơn”. Nhưng các nhà phân tích lưu ý rằng mức trung bình của cả hai mới là tốt nhất trong việc dự đoán GDP trong một quý nhất định.
Các nhà phân tích tại Goldman Sachs viết trong một báo cáo gần đây rằng: “Chúng tôi vẫn nghĩ sản lượng thực tế chỉ tăng trưởng khiêm tốn trên mức tiềm năng, mặc dù dữ liệu GDP tốt hơn nhiều”.
Kể từ thứ 6, nhiều dự đoán cho rằng Fed sẽ bắt đầu cắt giảm lãi suất trước cuộc họp chính sách vào tháng 6. Họ cũng chỉ ra các nhà đầu tư tin ngân hàng trung ương có thể sẽ cắt giảm lãi suất 0,25 điểm phần trăm ít nhất ba lần vào cuối năm nay.
Mặt khác theo WSJ, nhiều nhà phân tích hầu như không bác bỏ hoàn toàn dữ liệu kinh tế gần đây. Một số người còn lo lắng nền kinh tế hiện đang gặp khó khăn hơn trong việc hạ cánh mềm như mong đợi - với việc lạm phát ổn định ở mức 2% mà không có suy thoái.
Joe Davis, nhà kinh tế trưởng toàn cầu tại Vanguard cho biết, dữ liệu gần đây cho thấy lãi suất hiện tại không tạo ra nhiều lực cản đối với nền kinh tế như các quan chức Fed vẫn nghĩ.
Tham khảo WSJ