Loạt chính sách mới tháo gỡ rào cản pháp lý, tạo cú hích cho chứng khoán Việt Nam

Đây là nhận định được đưa ra trong Bản tin Tổng hợp Kinh tế - Tài chính tuần từ ngày 8-12/9/2025, vừa được Hội Nghiên cứu thị trường liên ngân hàng Việt Nam (VIRA) công bố. Tại bản tin, các chuyên gia của VIRA cho biết, trong tháng 8/2025, VN-Index tăng tổng cộng 179,69 điểm so với cuối tháng 7/2025, tương ứng tăng 11,96%. Đây là tháng có mức tăng tương đối mạnh nhất trong vòng hơn 7 năm rưỡi, kể từ tháng 1/2018, mức tăng tuyệt đối lớn nhất trong hơn 18 năm rưỡi, tính từ tháng 1/2007.

VIRA cho biết, động lực tăng trưởng của thị trường chứng khoán Việt Nam đến từ 3 nhóm ngành chủ chốt: ngân hàng tăng gần 19%, chứng khoán tăng 21% và bất động sản tăng hơn 14%. Dòng tiền chảy mạnh vào những lĩnh vực này, giúp thị trường bứt tốc trong bối cảnh nhà đầu tư kỳ vọng vào sự hồi phục kinh tế và lãi suất duy trì ở mức hỗ trợ.

Thanh khoản toàn thị trường tháng 8/2025 cũng xác lập kỷ lục mới, cho thấy tâm lý nhà đầu tư cải thiện rõ rệt. Trong tháng 8/2025, khối lượng giao dịch bình quân của cổ phiếu đạt hơn 1.756 triệu đơn vị/ngày, với giá trị bình quân hơn 49.556 tỷ đồng/ngày, tăng tương ứng 23,44% về khối lượng và 41,62% về giá trị so với tháng 7/2025.

Đến ngày 12/9, VN-Index chốt ở mức 1.667,26 điểm, dù giảm nhẹ so với cuối tháng 8/2025 nhưng vẫn tăng hơn 31% so với cuối năm 2024, đưa thị trường chứng khoán Việt Nam lên một trong những thị trường chứng khoán có mức tăng trưởng cao nhất trên thế giới trong hơn 8 tháng qua. Giá trị vốn hóa cổ phiếu trên toàn thị trường đạt khoảng 7,68 triệu tỷ đồng, tương đương khoảng 64% GDP năm 2024, trong đó sàn HOSE ghi nhận đạt hơn 7,27 triệu tỷ đồng.

Theo đánh giá của chuyên gia, thị trường chứng khoán đến cuối năm được kỳ vọng tích cực nhờ xu hướng nới lỏng tiền tệ trên thế giới và trong nước. Trên thế giới, Ngân hàng Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) dự kiến sẽ cắt giảm lãi suất trong các kỳ họp cuối 2025, trong khi ngân hàng trung ương (NHTW) các nước/khu vực lớn như Eurozone, Anh, Úc có khả năng tiếp tục giảm lãi suất chính sách.

Ở trong nước, bản tin của VIRA cho biết, chính sách tiền tệ duy trì nới lỏng với lãi suất cho vay thấp, cùng với đó là dư địa từ chính sách tài khóa cho đầu tư công và tiêu dùng khi các tháng cuối năm giải ngân đầu tư công được dự báo tăng tốc và tín dụng tăng trưởng mạnh, hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng kinh tế.

Bên cạnh đó, khả năng nâng hạng thị trường đang là câu chuyện trọng tâm, không chỉ tạo ra tâm lý kỳ vọng mà còn có thể mở ra cánh cửa thu hút dòng vốn ngoại trong tương lai. “Các cơ quan quản lý hiện đã có nhiều nỗ lực cải cách về cơ chế giao dịch, thanh toán và sở hữu để tiệm cận các tiêu chí của FTSE cũng như MSCI”, VIRA cho biết.

Cụ thể, việc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) vừa ban hành Thông tư 25/2025/TT-NHNN sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 17/2024/TT-NHNN quy định việc mở và sử dụng tài khoản thanh toán tại tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, mang đến nhiều thay đổi lớn, tháo gỡ rào cản pháp lý cho nhà đầu tư nước ngoài. Các quy định mới có hiệu lực ngay lập tức (từ ngày 31/8/2025), được kỳ vọng tạo cú hích mạnh mẽ cho tiến trình nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam.

Một số điểm chính của Thông tư 25/2025/TT-NHNN có thể kể đến như: cho phép nhà đầu tư nước ngoài (ĐTNN) được ủy quyền cho tổ chức tài chính mở, đóng và sử dụng tài khoản thanh toán; giúp đơn giản hóa thủ tục, tạo điều kiện thuận lợi trong quá trình đầu tư gián tiếp tại Việt Nam; bỏ quy định hợp pháp hóa lãnh sự trong hồ sơ mở tài khoản thanh toán của nhà ĐTNN (trước đây, yêu cầu này khiến quá trình mở tài khoản bị kéo dài và tốn kém); giấy tờ định danh được mở rộng, không giới hạn ở hộ chiếu mà còn chấp nhận các loại giấy tờ chứng minh nhân thân khác do cơ quan có thẩm quyền nước ngoài cấp; cho phép sử dụng hệ thống SWIFT để mở và sử dụng tài khoản thanh toán cho nhà ĐTNN, cho phép mở tài khoản thanh toán ngoại tệ bằng phương tiện điện tử,…

Trước đó, Bộ Tài chính cũng ban hành Thông tư 20/2025/TT-BTC sửa đổi Thông tư 51/2021/TT-BTC, tập trung vào nghĩa vụ công bố thông tin và chế độ báo cáo của nhà ĐTNN.

Những thay đổi này, kết hợp với Thông tư 25/2025/TT-NHNN, đơn giản hóa đáng kể thủ tục hành chính và rút ngắn thời gian mở tài khoản. Theo đánh giá của Bộ Tài chính, thời gian hoàn thiện hồ sơ hiện chỉ còn khoảng 2 tuần, phù hợp với kỳ vọng của nhà ĐTNN, đồng thời tiệm cận thông lệ quốc tế.

Mới đây nhất, ngày 11/09/2025, Chính phủ ban hành Nghị định 245/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 155/2020/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Chứng khoán, nhằm cụ thể hóa Luật số 56/2024/QH15 và giải quyết các vướng mắc thực tiễn trong vận hành thị trường chứng khoán. Nghị định này khắc phục bất cập, nâng cao trách nhiệm tư vấn của công ty chứng khoán khi tham gia tư vấn hồ sơ chào bán, phát hành, niêm yết, đồng thời rút ngắn thời gian IPO và đưa cổ phiếu lên sàn còn 30 ngày thay vì 90 ngày như trước; siết chặt hơn điều kiện chào bán trái phiếu ra công chúng; hàng loạt thủ tục hành chính liên quan đến chào bán, phát hành được đơn giản hóa,...

“Đây được xem là những bước đi quan trọng để thu hút vốn đầu tư vào thị trường chứng khoán, bảo vệ nhà đầu tư, đồng thời tăng cường minh bạch và hiệu quả quản lý, tạo niềm tin đối với các nhà đầu tư, góp phần hỗ trợ trong quá trình xem xét nâng hạng thị trường của các quỹ FTSE và MSCI”, VIRA nhận định.