Doanh nghiệp thêm gánh nặng với tiền thuê đất

"Cân não" với tiền thuê đất

Sau khi ban hành bảng giá đất, TPHCM đang xây dựng tỉ lệ tính tiền thuê đất với các loại đất phi nông nghiệp, đất thương mại dịch vụ.

Trong tháng 12.2024, Hội đồng nhân dân TPHCM khóa X cũng chính thức thông qua nghị quyết cho ý kiến về mức tỉ lệ (%) tính đơn giá thuê đất, mức tỉ lệ (%) thu đối với đất xây dựng công trình ngầm (không phải là phần ngầm của công trình xây dựng trên mặt đất) và mức tỉ lệ (%) thu đối với đất có mặt nước làm căn cứ để tính tiền thuê đất trên địa bàn TPHCM.

Theo đó, tùy đất cho thuê là đất nông nghiệp, phi nông nghiệp, thương mại, dịch vụ mà tỉ lệ phần trăm tính đơn giá thuê đất từ 0,25 - 1,5%.

Tuy nhiên, theo quan điểm của nhiều doanh nghiệp và các chuyên gia thì tỉ lệ này vẫn chưa thật sự hợp lý. Nhiều doanh nghiệp thuê đất trả tiền hàng năm dường như đang gặp khó khăn, đứng trước nguy cơ vỡ kế hoạch đầu tư kinh doanh, bị bào mòn lợi nhuận, thậm chí thua lỗ khi chi phí thuê đất tăng đột biến, khó tính toán hiệu quả kinh doanh...

Một doanh nghiệp sản xuất sản phẩm từ gỗ đang định thuê đất để làm nhà máy ở khu vực thành phố Thủ Đức cho biết, phải tạm ngưng triển khai do chi phí thuê đất tăng đột biến. Giá đất tại khu vực này trước đây vào khoảng 7 triệu đồng/m², nhưng theo bảng giá đất mới đã tăng lên tới 84 triệu đồng/m². Điều này sẽ khiến chi phí đội lên rất nhiều, ảnh hưởng tới hoạt động kinh doanh của công ty. Chủ doanh nghiệp này kiến nghị thành phố cần tính hệ số phù hợp, không tăng lên nhiều để tránh gây ảnh hưởng lớn đến chi phí đầu vào của doanh nghiệp.

Nguy cơ mất đi lợi thế cạnh tranh

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM đưa ra phân tích cho rằng, căn cứ tình hình thực tiễn của thành phố, quy định tỉ lệ % tính đơn giá thuê đất một năm như thành phố dự kiến áp dụng là từ 0,25 đến 1,5% đang có một số bất cập có thể tác động bất lợi trong hoạt động thu hút đầu tư và sự phát triển bền vững của thị trường bất động sản TPHCM.

Nhất là thị trường bất động sản cho thuê, trong đó có hoạt động cho thuê đất tại các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, cụm công nghiệp hoặc các cơ sở đất y tế, đất giáo dục, đất thể dục thể thao (bao gồm đất sân golf, đất thảo cầm viên, đất công viên động vật hoang dã Safari…).

Ông Châu đưa ra ví dụ trường hợp “khu đất điển hình” tại một vị trí có đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp không phải là đất thương mại, dịch vụ tại đường số 1 phường Linh Trung, thành phố Thủ Đức.

Tại thời điểm năm 2022 trở về trước, áp dụng Quyết định 50/2014/QĐ-UBND, thì đường số 1 phường Linh Trung thuộc địa bàn quận Thủ Đức (cũ) thuộc Khu vực 3 được áp dụng tỉ lệ (%) tính đơn giá thuê đất với mục đích sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp là 1,3% giá đất của bảng giá đất ban hành tại thời điểm đó cùng với giá đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp không phải là đất thương mại, dịch vụ. Mức giá thuê tại thời điểm đó được tính là 52.416 đồng/m².

Trong khoảng thời gian năm 2023 và 10 tháng đầu năm 2024, với việc giá đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp không phải là đất thương mại, dịch vụ ở khu vực này được điều chỉnh tăng lên là 2,52 triệu đồng/m² cùng với đó là việc áp thêm hệ số sử dụng đất là 2,6 lần nên đơn giá thuê đất hàng năm được xác định là 85.176 đồng/m².

Và hiện nay, khi áp dụng bảng giá đất mới thì giá đất ở khu vực này được tăng lên là 19,9 triệu đồng/m² và theo cách tính mới sẽ là 0,75% giá đất của bảng giá đất điều chỉnh nên đơn giá thuê đất hàng năm sẽ là 149.250 đồng/m².

Điều này cho thấy, nếu doanh nghiệp thuê đất để sản xuất công nghiệp tại khu vực này thì chỉ trong vòng 03 năm từ 2023-2025, doanh nghiệp đã bị điều chỉnh tăng tiền thuê đất 02 lần.

"Đây sẽ là áp lực tài chính không nhỏ cho các doanh nghiệp. Tiền đất tăng, Thành phố có thể sẽ thu được ngân sách trong 5 năm tới nhưng sau đó, các doanh nghiệp, nhà đầu tư sẽ “chạy” sang nơi khác”, ông Châu nhận định.