Đầu tư khởi nghiệp tại Việt Nam có thể chạm ngưỡng 5 tỉ USD

Điểm đến cho dòng vốn FDI chất lượng cao

Ông Vinnie Lauria - Nhà sáng lập kiêm Giám đốc điều hành Golden Gate Ventures - cho biết, trong thập kỷ đầu tiên của hệ sinh thái khởi nghiệp Đông Nam Á, Singapore và Indonesia là những động lực tăng trưởng hàng đầu. Đến năm 2022, Việt Nam đã trở thành trụ cột thứ ba của tam giác, dẫn đầu khu vực về việc thu hút đầu tư cho khởi nghiệp sáng tạo.

Ông Vinnie Lauria cũng đánh giá cao những kết quả Việt Nam đạt được trong tiến trình phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là trong việc thu hút vốn đầu tư nước ngoài. Những kết quả đạt được này là do Việt Nam đã có quá trình lên kế hoạch dài hạn, đầu tư cho giáo dục, cơ sở hạ tầng sản xuất công nghệ cao. Việt Nam không những là trụ cột trong tam giác vàng mà là quốc gia được thế giới đánh giá cao về sự tăng trưởng, vị thế ngày càng được nâng lên. 

Theo Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia Việt Nam (NIC), các công ty khởi nghiệp Việt Nam đã huy động được mức kỷ lục 1,4 tỉ USD trên 165 giao dịch vào năm 2021, tăng 1,6 lần so với mức 894 triệu USD và 126 giao dịch vào năm 2019.

Một số yếu tố khiến Việt Nam đang trở thành điểm sáng thu hút đầu tư bao gồm sự ổn định về chính trị, lực lượng lao động trẻ và có trình độ học vấn cao, cơ sở hạ tầng phát triển, kỹ năng số hóa và khả năng đổi mới sáng tạo.

Bên cạnh đó, Việt Nam được xem là "đất lành" cho dòng vốn FDI chất lượng cao, các doanh nghiệp quốc tế lớn đang tìm kiếm cơ hội đầu tư nhằm đa dạng hóa chuỗi cung ứng và hạn chế việc quá phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc.

Hướng đến mục tiêu 5 tỉ USD

Theo phân tích của Crunchbase News, tổng vốn đầu tư mạo hiểm toàn cầu trong quý III/2022 đạt 81 tỉ USD. Tại Đông Nam Á, thị trường đầu tư khởi nghiệp sáng tạo đã thu hút 3,72 tỉ USD, giảm 36,4% so với cùng kỳ năm trước. 

Mặc dù tổng giá trị đầu tư giảm sút, nhưng thị trường Đông Nam Á vẫn được đánh giá là tiềm năng khi tốc độ tăng trưởng của khu vực dự kiến duy trì ở mức 4-5%/năm; quy mô thị trường lớn với 680 triệu dân; mức độ phủ internet sâu rộng, tổng giá trị hàng hóa của kinh tế số dự đoán đạt 200 tỉ USD trong năm 2022...

Với tổng giá trị đầu tư khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam trong 3 năm 2023 - 2025 dự kiến sẽ đạt 5 tỉ USD, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, sự dịch chuyển của dòng vốn đầu tư đã và đang diễn ra mạnh mẽ giữa các khu vực và quốc gia, trong đó, các cơ hội đầu tư đang càng trở nên khó khăn hơn đối với cả các startups. 

Đặc biệt, sự dịch chuyển của dòng vốn đầu tư toàn cầu không chỉ là dòng vốn mà chính là dòng chảy của tri thức, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Chính tri thức, công nghệ trong các sản phẩm, dịch vụ được tạo nên từ quá trình đổi mới sáng tạo sẽ là thước đo giá trị cho hoạt động đầu tư tài chính. 

Theo ông Dũng, hiện Việt Nam có 20 quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo tư nhân được thành lập với tổng số vốn điều lệ đạt hơn 100 tỉ đồng. Những cơ chế, chính sách hỗ trợ đã tạo ra tiền đề cần thiết cho sự phát triển mạnh mẽ các chủ thể của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, bước đầu đã thiết lập được hệ thống các đơn vị hỗ trợ, ươm tạo từ viện, trường đến doanh nghiệp, các mạng lưới tư vấn, cố vấn khởi nghiệp sáng tạo trên phạm vi toàn quốc. 

Tuy nhiên ông Dũng cho rằng, ngoài việc phát triển các chủ thể hệ sinh thái, cần sớm hình thành một môi trường đầu tư khởi nghiệp sáng tạo thực chất và hiệu quả để nhà đầu tư trong nước và quốc tế có thể dễ dàng rót vốn cũng như rút vốn một cách chủ động, linh hoạt và minh bạch.