Cảnh báo thực trạng trục lợi bảo hiểm gia tăng
Những năm gần đây, việc trục lợi bảo hiểm gia tăng, gây tổn hại niềm tin xã hội và quyền lợi của người tham gia bảo hiểm chân chính.
Tội danh và hậu quả pháp lý
Theo Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), trục lợi bảo hiểm là hành vi gian lận trong kinh doanh bảo hiểm, nhằm chiếm đoạt tiền bảo hiểm không hợp pháp. Hình thức gian lận này có thể xảy ra ngay từ khi tham gia hợp đồng bảo hiểm hoặc sau khi xảy ra sự kiện bảo hiểm. Những hành vi này có hậu quả pháp lý nghiêm trọng, với các cá nhân tham gia bị án tù dài hạn, đồng thời có thể bị cấm tham gia lĩnh vực bảo hiểm.
Vụ án gần đây xảy ra vào 23.8.2024, Tòa án Quân sự Quân chủng Hải quân xét xử vụ liên quan đến khách hàng mua 19 hợp đồng bảo hiểm từ năm 2019 nhằm chiếm đoạt hàng chục tỉ đồng. Bốn bị cáo bị kết án với án tù từ 2 đến 10 năm, ngoài ra còn bị cấm tham gia hoạt động bảo hiểm trong 2 năm. Trước đó, vào năm 2020, điều dưỡng viên Nguyễn Quang Uy tại tại một bệnh viện lớn đã bị phát hiện làm giả hồ sơ bệnh án để chiếm đoạt 2 tỉ đồng bảo hiểm và bị tuyên án 30 tháng tù giam.
Những vụ trục lợi bảo hiểm gây chấn động dư luận
Một trong những vụ điển hình là L.T.N. (Hà Nội) vào năm 2016. N. đã tự chặt một phần bàn tay và chân để tạo hiện trường giả một vụ tai nạn, nhằm trục lợi 3,5 tỉ đồng bảo hiểm. Vụ trục lợi không thành, N. còn phải chịu thương tật trọn đời.
Vụ việc "tai nạn" cụt ngón tay cái tại miền Nam vào 2017-2018 cũng gây xôn xao. Nhiều người khai bị thương khi làm việc nhưng thực chất đã mua nhiều hợp đồng bảo hiểm tại các công ty khác nhau trong thời gian ngắn. Tuy không thể kết luận họ tự gây thương tích, nhưng các vụ việc này đã giảm dần sau khi các công ty bảo hiểm điều tra và phát hiện sự gian dối trong khai báo.
Một vụ trục lợi bảo hiểm nghiêm trọng khác là Đ.V.M. (Đắk Nông) vào 2020. M đã giết người để tạo hiện trường giả về cái chết của mình, nhằm trục lợi 18 tỉ đồng từ hợp đồng bảo hiểm nhân thọ. Tuy nhiên, âm mưu này thất bại và M bị bắt, tuyên án tử hình.
Hồ sơ bệnh án giả và đường dây trục lợi
Hành vi trục lợi ngày càng tinh vi, với sự tham gia của nhiều người trong các đường dây làm giả hồ sơ bệnh án. Tháng 7.2023, Cơ quan Cảnh sát điều tra Nghệ An đã khởi tố vụ án gian lận bảo hiểm y tế tại một số cơ sở y tế, trong đó có nhân viên y tế tại Bệnh viện Đại học Y khoa Vinh và Trung tâm Y tế Tân Kỳ. Các đối tượng đã làm giả hàng trăm bệnh án gãy xương để yêu cầu bảo hiểm chi trả, chiếm đoạt 10 tỉ đồng.
Trước đó, vào tháng 7.2022, Cơ quan Cảnh sát điều tra Thái Nguyên khởi tố 9 đối tượng liên quan đến việc làm giả chứng từ y tế để yêu cầu giải quyết quyền lợi bảo hiểm sức khỏe. Các đối tượng này đã chiếm đoạt hơn 5 tỉ đồng bằng cách sử dụng giấy tờ tùy thân của người thân và làm giả hồ sơ bệnh án.
Các vụ trục lợi bảo hiểm không chỉ gây thiệt hại tài chính cho các doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng đến quyền lợi của những khách hàng chân chính, làm tăng chi phí bảo hiểm và suy giảm niềm tin xã hội vào ngành bảo hiểm. Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam đang tích cực tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân về việc tuân thủ nguyên tắc bảo hiểm, bảo vệ quyền lợi của bản thân và gia đình.
Trục lợi bảo hiểm là vấn đề nghiêm trọng, cần sự nỗ lực của các cơ quan chức năng và các doanh nghiệp bảo hiểm để ngăn chặn, bảo vệ quyền lợi của tất cả những người tham gia bảo hiểm chân chính.
Những lưu ý với người tham gia bảo hiểm
Thứ nhất, khách hàng cần tìm hiểu kỹ điều khoản bảo hiểm, kê khai trung thực, đặc biệt về bệnh có từ trước để đảm bảo quyền lợi hợp đồng.
Thứ hai, tránh bị lôi kéo vào các hành vi trục lợi bảo hiểm, vì hậu quả có thể nghiêm trọng đến sức khỏe, tính mạng và tài chính của gia đình.
Thứ ba, dù trục lợi bảo hiểm ngày càng tinh vi, các cơ quan điều tra và doanh nghiệp bảo hiểm đã nắm rõ cách thức, đồng thời pháp luật có quy định chặt chẽ để xử lý. Vì vậy, hãy loại bỏ ý định trục lợi bảo hiểm và ngăn chặn những hành vi này khi phát hiện.