Nâng mức công suất điều hoà lên trên 24.000 BTU mới áp thuế tiêu thụ đặc biệt

Không thu thuế với điều hòa công suất từ 24.000 BTU trở xuống và trên 90.000 BTU

Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế - Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, về đối tượng chịu thuế, có ý kiến đề nghị quy định điều hòa nhiệt độ trên 24.000 BTU đến 90.000 BTU mới chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Có ý kiến đề nghị không thu thuế đối với sản phẩm nước trái cây tự nhiên, các loại nước dinh dưỡng chuyên dùng.

Có ý kiến đề nghị thu thuế đối với sản phẩm khác có đường; bổ sung túi nilon, sản phẩm nhựa, bao bì nhựa khó phân hủy, kinh doanh đặt cược trực tuyến, game online, dịch vụ làm đẹp vào diện chịu thuế. Một số ý kiến đề nghị không đưa xăng vào diện chịu thuế.

Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế - Tài chính Phan Văn Mãi cho hay, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, dự thảo quy định điều hòa nhiệt độ có công suất trên 24.000 BTU đến 90.000 BTU thuộc đối tượng chịu thuế. Theo đó, không thu thuế đối với điều hòa nhiệt độ có công suất từ 24.000 BTU trở xuống và loại có công suất trên 90.000 BTU.

Theo quy định của dự thảo Luật, nước giải khát có đường thuộc diện chịu thuế là các sản phẩm trong phạm vi khái niệm về nước giải khát theo Tiêu chuẩn Việt Nam có hàm lượng dường trên 5g/100ml, không bao gồm các đồ uống như sữa và sản phẩm từ sữa; thực phẩm dạng lỏng dùng với mục đích dinh dưỡng; nước khoáng thiên nhiên và nước uống đóng chai; nước rau, quả nguyên chất và nectar (mật) rau, quả và sản phẩm từ cacao. Theo đó, các sản phẩm như nước trái cây tự nhiên, nước dừa, sản phẩm từ sữa, thực phẩm dạng lỏng dùng với mục đích dinh dưỡng... không thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. 

Theo Chủ nhiệm Phan Văn Mãi, việc bổ sung các sản phẩm có đường khác cũng như các sản phẩm hàng hóa, dịch vụ khác vào diện chịu thuế như đề nghị của một số đại biểu Quốc hội còn nhiều quan điểm khác nhau. Một số sản phẩm cũng đã được Cơ quan soạn thảo đặt ra trong quá trình xây dựng Đề án Luật, tuy nhiên, cho đến nay chưa có đủ đánh giá tác động để làm căn cứ và thể hiện rõ tính ưu việt, khả thi, phù hợp của việc áp thuế đối với các hàng hóa, dịch vụ này trong bối cảnh hiện nay.

Do đó, các nội dung này sẽ tiếp tục được nghiên cứu, đánh giá thận trọng, cân nhắc đến mục tiêu phục hồi sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp và sẽ báo cáo Quốc hội vào thời điểm phù hợp. Uỷ ban đề nghị cho phép giữ như dự thảo Luật. 

Về việc thu thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng xăng, trong bối cảnh cần triển khai đồng bộ các giải pháp để thực hiện hiệu quả cam kết của Chính phủ Việt Nam tại Hội nghị COP26, cùng với quy định thu thuế bảo vệ môi trường, việc thu thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng trong giai đoạn hiện nay vẫn là cần thiết. Do đó, Uỷ ban đề nghị giữ như dự thảo Luật. 

Về đối tượng không chịu thuế, có ý kiến đề nghị bổ sung máy bay, trực thăng, tàu lượn sử dụng cho mục đích cứu thương, cứu nạn vào đối tượng không chịu thuế; đề nghị thay cụm từ “phun thuốc trừ sâu” bằng cụm từ “trong sản xuất nông nghiệp”. 

Đối với vấn đề này, Thường trực Ủy ban Kinh tế - Tài chính cho biết, máy bay, trực thăng, tàu lượn sử dụng cho mục đích cứu thương, cứu nạn, sản xuất nông nghiệp là những hoạt động vì mục đích nhân đạo, hỗ trợ nông dân trong sản xuất nông nghiệp, không nhằm mục đích thương mại, không phải là hàng hóa tiêu dùng xa xỉ, cần hạn chế sản xuất và điều tiết tiêu dùng. Do đó, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, dự thảo bổ sung máy bay, trực thăng, tàu lượn sử dụng cho mục đích cứu thương, cứu hộ, cứu nạn, sản xuất nông nghiệp thuộc diện không chịu thuế. 

107 quốc gia, vùng lãnh thổ áp thuế với nước giải khát có đường

Tại phiên họp, một số ý kiến uỷ viên Uỷ ban Thường vụ còn băn khoăn về áp thuế tiêu thụ đặc biệt với điều hoà, xăng và đồ uống có đường.

Làm rõ về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết, mặt hàng điều hòa nhiệt độ công suất từ 90.000 BTU trở xuống được sử dụng nhiều và tiêu thụ năng lượng điện lớn. Đây cũng là một trong những tác nhân khiến trái đất nóng lên và nguyên nhân là do những chất làm mát phổ biến ở máy điều hòa như HCFC, HFC gây hại cho tầng ozone và ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường và khí hậu.

Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội tại kỳ họp Quốc hội trước, Chính phủ đề xuất chỉ áp thuế với điều hoà công suất từ 18.000 đến 90.000 BTU. Thảo luận tại hội trường ở kỳ họp lần này, nhiều ý kiến đề nghị rà soát áp thuế với điều hoà công suất 24.000 BTU trở xuống. Do đó, cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra đã tiếp thu ý kiến này. 

Liên quan đến mặt hàng xăng, Thứ trưởng cho biết, thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng đã được áp dụng rất lâu. Để thực hiện cam kết của Việt Nam tại COP26 về giảm phát thải cũng như khuyến khích sử dụng xăng sinh học, mức thuế đã được thiết kế giảm dần, xăng E5 là mức 8%, E10 là 7%. 

Đối với nước giải khát có đường, Thứ trưởng thông tin, năm 2012, chỉ khoảng 15 quốc gia là áp thuế với mặt hàng này nhưng đến nay đã có 107 quốc gia, vùng lãnh thổ áp dụng, mang lại hiệu quả cả về nhận thức và hành động từ phía người tiêu dùng cũng như nhà sản xuất. Thậm chí, nhiều quốc gia đánh thuế với mặt hàng này từ 20 đến 40%. 

Quan điểm của Bộ Y tế hay nhiều tổ chức về sức khoẻ đề xuất đánh thuế cao, khoảng 40%. Dựa trên các ý kiến và thông lệ quốc tế, bước đầu dự thảo Luật thiết kế mức thuế 8-10% và lùi thời hạn triển khai đến năm 2027 mới là 8%, sau đó lên 10%. Do đó, lộ trình và mức thuế suất được đề xuất đã hợp lý so với khu vực và thế giới. Từ đó, bước đầu góp phần tăng nhận thức, dần giảm dần sử dụng nước giải khát có đường.

Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đánh giá cao nỗ lực, trách nhiệm của Ủy ban Kinh tế và Tài chính, Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan trong việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt. Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị các cơ quan phối hợp chặt chẽ để tiếp tục hoàn thiện báo cáo tiếp thu, giải trình và dự thảo Luật đảm bảo chất lượng dự án luật trình Quốc hội xem xét, quyết định.