Việt Nam cách mục tiêu tăng trưởng 2025 bao xa?

Bất chấp bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều biến động, kinh tế Việt Nam 10 tháng qua đã ghi dấu ấn mạnh mẽ. Nhiều tổ chức quốc tế tiếp tục đánh giá tích cực, lạc quan về tình hình kinh tế Việt Nam và dự báo năm 2025, Việt Nam thuộc nhóm nước tăng trưởng cao hàng đầu khu vực và thế giới.

Cụ thể, trong tháng 10, Ngân hàng Standard Chartered đã nâng dự báo tăng trưởng của Việt Nam năm 2025 lên 7,5%, trong khi hồi cuối tháng 7 dự báo 6,1%; Ngân hàng UOB nâng dự báo lên 7,5%, trước đây là 6,9%; ADB nâng lên 6,7%; HSBC đưa dự báo cao nhất - 7,9%, trước đây là 6,6%.

Trong nước, Thủ tướng Phạm Minh Chính tại phiên họp thường kỳ Chính phủ tháng 10 nhận định: Nếu duy trì được đà hiện nay, chúng ta sẽ đạt tăng trưởng kinh tế trên 8% trong năm 2025.

Gam màu sáng của tăng trưởng 10 tháng

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân tăng 3,27%; thu ngân sách nhà nước đạt trên 2,1 triệu tỷ đồng, vượt 9,1% dự toán và tăng tới 28,5% so với cùng kỳ.

Thương mại quốc tế tiếp tục là điểm sáng khi tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt hơn 762 tỷ USD, tăng 17,4%. Trong đó, xuất khẩu đạt 391 tỷ USD, tăng 16,2% và nhập khẩu đạt 371,4 tỷ USD, tăng 18,6%; xuất siêu gần 19,6 tỷ USD.

Bên cạnh đó, đầu tư công đạt mức giải ngân 491 nghìn tỷ đồng, tương đương 54,4% kế hoạch, tăng cả về tỷ lệ (3,5%) lẫn giá trị tuyệt đối (145 nghìn tỷ đồng). Vốn FDI đăng ký hơn 31,5 tỷ USD, tăng 15,6%. Vốn FDI thực hiện 21,3 tỷ USD, tăng 8,8% - giải ngân cao nhất trong 5 năm qua, tiếp tục khẳng định sức hấp dẫn của Việt Nam với dòng vốn quốc tế.

Trên bình diện doanh nghiệp, 266 nghìn doanh nghiệp được thành lập mới hoặc quay lại hoạt động – tăng 26,5%. Chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) sản xuất đạt 54,5 điểm, phản ánh sản lượng và đơn hàng mới tăng, dự báo tác động tích cực tới sản xuất kinh doanh những tháng tới đây.

Lĩnh vực du lịch cũng ghi nhận sức bật rõ rệt, với 17,2 triệu lượt khách quốc tế, tăng 21,5%.

Cải cách thủ tục hành chính tiếp tục được đẩy mạnh, ước tính hơn 3.200 thủ tục được bãi bỏ hoặc đơn giản hóa trong năm nay, góp phần cắt giảm chi phí, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.

Những điểm nghẽn chưa được tháo gỡ

Tuy đạt nhiều kết quả tích cực, nền kinh tế vẫn đối mặt không ít thách thức.

Giải ngân đầu tư công còn chậm và không đồng đều. Có tới 29 bộ, ngành, địa phương vẫn đạt thấp, trong khi thực tiễn cho thấy “địa phương nào giải ngân cao, tăng trưởng GRDP cũng cao”.

Hoạt động sản xuất kinh doanh một số lĩnh vực còn khó khăn, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ. Trong 10 tháng, vẫn có hơn 190 nghìn doanh nghiệp ngừng hoạt động.

Xuất khẩu có xu hướng chậm lại do tác động của chính sách thuế quan mới của Hoa Kỳ. Tiêu dùng nội địa tăng 9,3% - thấp hơn mục tiêu 12%. Chưa thu hút được nhiều dự án FDI quy mô lớn.

Bên cạnh đó, sức ép điều hành kinh tế vĩ mô vẫn lớn, nhất là tỷ giá, lãi suất, lạm phát trong bối cảnh đầy biến động của thế giới. Thiên tai, lũ lụt gây thiệt hại ước tính sơ bộ khoảng 40 nghìn tỷ đồng, làm giảm khoảng 0,2 điểm phần trăm GDP cả năm.

Ngoài ra, thể chế, pháp luật ở một số lĩnh vực vẫn còn vướng mắc; cải cách phân cấp, phân quyền chưa thật sự triệt để; công tác sắp xếp bộ máy hành chính còn lúng túng ở một số nơi.

Đây là những “nút thắt” được Chính phủ nhận diện nếu không được tháo gỡ kịp thời sẽ kìm hãm tốc độ tăng trưởng.

Tăng trưởng GDP 9 tháng đạt 7,85%, theo Thủ tướng, để tăng trưởng cả năm 2025 đạt trên 8% thì tốc độ tăng GDP quý IV phải đạt trên 8,4% - một thách thức không nhỏ.

Thủ tướng yêu cầu cả hệ thống chính trị phải phấn đấu giải ngân 100% kế hoạch vốn đầu tư công; cắt giảm mọi thủ tục hành chính rườm rà, thu hút mạnh FDI, nhất là vốn thực hiện; thúc đẩy mạnh mẽ đầu tư tư nhân như giao việc, đặt hàng, hình thức khoán…

Về tiêu dùng, phát triển mạnh thị trường trong nước, nhất là thương mại điện tử; tăng cường xúc tiến thương mại, khuyến mại, giảm giá, hội chợ, miễn giảm thuế, phí, lệ phí.

Về xuất khẩu, triển khai các chương trình xúc tiến thương mại quy mô lớn, chất lượng cao tại các thị trường trọng điểm; thúc đẩy đàm phán, phấn đấu ký kết thêm các Hiệp định FTA trong năm 2025. Triển khai hiệu quả Nghị định thư nâng cấp Hiệp định FTA ASEAN - Trung Quốc (ACFTA 3.0) vừa ký tại Malaysia.

Dài hạn, cần thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới như khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế sáng tạo, Trung tâm tài chính quốc tế, khu thương mại tự do, các mô hình kinh doanh mới; các ngành, lĩnh vực mới như chip bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, năng lượng tái tạo; liên kết vùng, phát triển đô thị, khai thác hiệu quả không gian ngầm, không gian vũ trụ, không gian biển; đổi mới, hoàn thiện thể chế trở thành lợi thế cạnh tranh.

Theo đánh giá, con đường phía trước còn nhiều thách thức, nhưng với nền tảng tích cực đã được củng cố, Việt Nam có cơ sở vững chắc để hoàn thành mục tiêu.

Đỗ Kiều