Giá nhà tăng do thổi giá đấu giá ảo, căn hộ bình dân tiếp tục biến mất

Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ chiều 7/10, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Việt Hùng chỉ ra ba nguyên nhân chính dẫn đến việc tăng giá bất động sản cao, đột biến thời gian qua, đó là là do cầu vượt quá nguồn cung; chi phí đầu vào tăng cao, gồm tiền sử dụng đất, cũng là lý do đẩy giá nhà tăng. Nguyên nhân nữa, theo lãnh đạo Bộ Xây dựng là do hiện tượng thổi, đẩy giá trên thị trường. "Vừa qua, một số địa phương, gồm Hà Nội tổ chức các phiên đấu giá đất nhưng giá bị đẩy lên cao, sau đó người trúng bỏ cọc", ông dẫn ví dụ.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng cho rằng có rất nhiều quy định của pháp luật cấm hành vi thao túng thị trường, thổi giá. Trong đó, Bộ Luật hình sự, Luật Đất đai, đặc biệt Luật Kinh doanh bất động sản 2023 đã có quy định rất rõ ràng về các hành vi nghiêm cấm trong kinh doanh bất động sản.

"Luật Kinh doanh bất động sản 2023 đã có những điều khoản rõ ràng, mạnh mẽ trong việc kiểm soát các hành vi thổi giá và lũng đoạn thị trường bất động sản", ông Hùng nhấn mạnh.

Để kịp thời chấn chỉnh hiện trạng bỏ cọc trong đấu giá quyền sử dụng đất, Thủ tướng đã ban hành công điện với các yêu cầu và nhiệm vụ cụ thể đối với Bộ TN&MT, Bộ Xây dựng, UBND các tỉnh và các cơ quan liên quan.

Ngoài ra, để chấn chỉnh việc này, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu Bộ Bộ TN&MT, Xây dựng và các bộ, địa phương liên quan có giải pháp xử lý. Ông Hùng cho hay Bộ Xây dựng đã phân tích về cơ cấu giá thành, giá bán, nguyên nhân tăng giá bất động sản và đề xuất một số giải pháp để giảm giá nhà, đất ở và ổn định thị trường bất động sản.

Trong đó, Bộ Xây dựng đề nghị Bộ Bộ TN&MT, các bộ ngành liên quan cùng nghiên cứu, đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét, thí điểm mô hình trung tâm giao dịch bất động sản và giao dịch quyền sử dụng đất do Nhà nước quản lý. Đề xuất lập trung tâm này, theo lãnh đạo Bộ Xây dựng, nhằm hạn chế rủi ro về giá và pháp lý cho người mua. "Trung Quốc làm rất tốt mô hình này, giúp giao dịch bất động sản tường minh, Nhà nước nắm được các thông tin quản lý", ông nói.

Ngoài ra, Bộ Xây dựng đề nghị Bộ Tài chính nghiên cứu, tham mưu cấp có thẩm quyền ban hành chính sách thu thuế phù hợp nhằm hạn chế tình trạng nhà, đất được mua, bán, nhưng bỏ hoang, không sử dụng gây lãng phí nguồn lực xã hội.

Cơ quan này cũng đề nghị các địa phương tăng kiểm tra, thanh tra việc thực hiện dự án, chủ đầu tư, đơn vị môi giới có hiện tượng thổi giá, trục lợi. Cùng với đó, các tỉnh, thành cần tiếp tục đẩy nhanh giải quyết các thủ tục hành chính về đầu tư, giải phóng mặt bằng, xác định tiền sử dụng đất. Việc này nhằm đảm bảo nguồn cung, cân bằng cung cầu tại một số thành phố lớn, như Hà Nội và TP HCM. Ngoài ra, địa phương cần công khai thông tin về thị trường bất động sản, kế hoạch phát triển khu đô thị, nhà ở...

"Việc này nhằm đảm bảo minh bạch thông tin thị trường, ngăn chặn các hiện tượng gian lận, lừa đảo trong kinh doanh bất động sản", Thứ trưởng Nguyễn Việt Hùng thông tin.

Trong báo cáo thị trường quý III, đơn vị tư vấn dịch vụ bất động sản Savills cho biết giá chung cư tại Hà Nội tiếp tục leo thang ở cả dự án mới và cũ. Theo đó, mặt bằng giá dự án mới tăng 6% theo quý và 28% theo năm, đạt 69 triệu đồng một m2. Giá căn hộ mới ở TP HCM là 68 triệu đồng một m2.

Tương tự, các căn hộ cũ cũng đã tăng giá 41% so với cùng kỳ năm trước, lên mức 51 triệu đồng/m2.

Về sức cầu, số căn hộ bán được trong quý III/2024 tại Hà Nội đạt hơn 6.800 căn, tăng 35% theo quý và 226% theo năm. Trong đó, căn hộ trung cấp được tiêu thụ nhiều nhất khi chiếm tới 98% lượng giao dịch. Trong 9 tháng vừa qua, 70% số căn được giao dịch có giá trên 4 tỷ đồng, tăng mạnh từ mức 2% của năm 2020. Còn phân khúc từ 2 - 4 tỷ đồng chiếm 29%.

Đáng chú ý, bà Đỗ Thu Hằng, Giám đốc cấp cao bộ phận nghiên cứu và tư vấn Savills Hà Nội cho biết, chỉ 1% số căn hộ đã giao dịch có giá dưới 2 tỷ đồng. Điều này cho thấy sự mất cân đối nghiêm trọng trong cơ cấu sản phẩm của phân khúc chung cư.

Cũng theo dự báo của Savills, nguồn cung căn hộ tại các đô thị như Hà Nội, TP HCM sẽ cải thiện thời gian tới, song chủ yếu ở phân khúc trung cấp, còn căn hộ bình dân tiếp tục biến mất. Dự kiến cuối năm có 9.700 căn hộ mở bán, trong đó 88% đến từ các giai đoạn tiếp theo của các đại dự án. Từ 2025 trở đi, khoảng 10.000 căn từ 106 dự án sẽ được đưa ra thị trường, nhưng ở rổ hàng trung đến cao cấp.

Trong bối cảnh giá chung cư neo cao, chuyên gia khuyến nghị người mua nên tích lũy được ít nhất 30% giá trị nhà mới tính đến việc trả góp, đồng thời có kế hoạch tài chính rõ ràng, tìm hiểu kỹ tiến độ, pháp lý dự án.

Hồng Hương