"Cò thưa kiện" đất đai ở Phú Quốc tung hoành quấy rối, trục lợi

Thưa kiện tràn lan

“Không phải đến bây giờ mà trước đó tình hình thưa kiện, khiếu kiện đất đai kéo dài ở Phú Quốc thường xuyên nóng cả về số vụ lẫn độ phức tạp”, ông Ngô Minh Trí - Phó Chủ tịch UBND Đặc khu Phú Quốc - bày tỏ.

Có nhiều lý do dẫn đến tình trạng này, như: mặt bằng giá đất ở đây luôn ở mức rất cao nên dễ dẫn đến tranh chấp, kiện tụng… Trong khi đó công tác xử lý việc thưa kiện, khiếu nại chưa dứt điểm đã tạo kẽ hở thưa kiện tràn lan. Cùng một vấn đề, một vụ việc và ngay cả khi không cung cấp thêm được bằng chứng mới, hoặc bằng chứng mới không đủ sức mạnh pháp lý, nhưng vẫn thực hiện khiếu nại nhiều lần, rất nhiều lần.

“Thậm chí, nhiều trường hợp dù được VQG Phú Quốc có ý kiến trả lời đầy đủ, khẳng định không có cơ sở giải quyết các trường hợp sử dụng đất sau thời điểm thành lập VQG (dựa theo Luật Lâm nghiệp, Luật Đất đai), nhưng các hộ dân vẫn tiếp tục có đơn kiến nghị, khiếu nại kéo dài”, ông Đặng Minh Lạp - Giám đốc Trung tâm Du lịch sinh thái và cứu hộ sinh vật, VQG Phú Quốc - bức xúc.

Có nhiều lý do tạo ra vấn nạn này, nhất là giá đất ở Phú Quốc rất cao nhưng quan trọng là bởi họ biết chắc một điều: nếu khiếu nại trúng thì được hưởng lợi, còn nếu không trúng thì cũng chẳng bị xử lý gì. Đây chính là mảnh đất màu mỡ để "cò thưa kiện" tung chiêu thức, là nguyên nhân dẫn đến nạn thưa kiện tràn lan.

Cần cơ chế sàng lọc

Việc tồn tại nạn khiếu nại kéo dài một cách bất chấp, không chỉ gây tiêu tốn tiền của, công sức không đáng có cho người dân, mà còn gây ảnh hưởng đến công tác quản lý và ổn định công việc của các cơ quan chức năng, trong đó có VQG Phú Quốc.

Trước vấn nạn này, một chuyên gia (đề nghị không nêu tên) cho rằng, để Đặc khu Phú Quốc có thể phát triển bền vững mà không bị nạn "cò thưa kiện" quấy rối, cần một cơ chế hài hòa ở nhiều cấp độ, tạo ra sự cân bằng giữa lợi ích phát triển và quyền lợi người dân.

Theo đó, chính quyền Đặc khu Phú Quốc cần tiếp tục đảm bảo quyền lợi hợp pháp của người dân (quyền sử dụng đất, bồi thường, tái định cư) không bị xâm phạm khi thực hiện lợi ích của Nhà nước (quản lý, quy hoạch) và doanh nghiệp (đầu tư). Cơ chế giải quyết tranh chấp tiếp tục thực hiện minh bạch, nhanh chóng, đúng pháp luật và dễ tiếp cận đối với người dân.

Theo ông Ngô Minh Trí - Phó Chủ tịch UBND Đặc khu Phú Quốc - cần có bộ lọc để vừa đảm bảo quyền tự do khiếu nại của người dân, nhưng cũng mạnh dạn từ chối những trường hợp thiếu cơ sở mới…

“Đề nghị cấp trung ương số hóa đơn từ khiếu kiện. Trong đó Cổng thông tin quốc gia phải thông luồng và tránh tình trạng cứ nộp đơn là gửi về địa phương khi không có yếu tố mới, gây quá tải và kéo dài vụ việc”, ông Trí đề xuất.

Ở góc độ người thường xuyên tiếp cận và thấu cảm với những tổn thất tiền bạc của người dân, ông Đặng Minh Lạp gửi lời khuyên bà con không nên tham gia khiếu nại, tố cáo khi không có cơ sở pháp lý mới. Bởi điều này không chỉ làm mất thời gian, tiền bạc của mình mà còn tạo cơ hội cho kẻ xấu gây rối an ninh trật tự và xuyên tạc cơ quan Nhà nước.

Bên cạnh đó, nhiều chuyên gia cũng đề xuất lực lượng chức năng cần phối hợp chặt chẽ để kịp thời phát giác và xử lý hình sự các đối tượng cò mồi, lừa đảo, mạo danh… Qua đó tạo sự răn đe mạnh mẽ và lập lại trật tự pháp lý.

Chúng tôi tin rằng, nếu sớm chốt hạ được giải pháp hữu hiệu, Phú Quốc sẽ xử lý tốt nạn thưa kiện kéo dài, qua đó vực dậy niềm tin trong nhân dân, tạo tiền đề cho hành trình vươn lên thành Đặc khu ổn định, để tập trung phát triển toàn diện. Hơn thế nữa, chính việc này sẽ gợi mở cho các địa phương tiến tới vun đắp cho bệ phóng: Nhà nước pháp quyền do dân vì dân.