Người lao động đối diện với nhiều rủi ro khi tìm việc

Tuyển dụng lao động dịp cuối năm thường sôi động hơn so với các giai đoạn khác trong năm. Đây là khoảng thời gian các doanh nghiệp đồng loạt đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh để kịp tiến độ đơn hàng, đáp ứng nhu cầu thị trường tăng cao trong dịp lễ, Tết.

Nhu cầu nhân lực tăng đột biến tạo ra rất nhiều cơ hội việc làm, nhất là ở các lĩnh vực dịch vụ, thương mại, vận tải, may mặc, chế biến, siêu thị, nhà hàng, khách sạn, logistics... Các doanh nghiệp cần thêm lao động phổ thông; đồng thời mở rộng tuyển dụng cả các vị trí quản lý ca, giám sát kho, nhân viên bán hàng, chăm sóc khách hàng, lái xe, giao nhận.

Tuy nhiên, cùng với những cơ hội việc làm hấp dẫn, NLĐ đối diện không ít rủi ro. Theo TS. Nguyễn Minh Phong - nguyên Trưởng phòng Nghiên cứu kinh tế (Viện Nghiên cứu phát triển Kinh tế - Xã hội Hà Nội), trên lý thuyết, lao động vẫn được hưởng quyền lợi như bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế theo quy định. Song trên thực tế, việc đòi quyền lợi không dễ dàng.

TS. Phong nhấn mạnh rằng, nguy cơ càng lớn hơn trong bối cảnh một số doanh nghiệp làm ăn thua lỗ, phá sản, chủ bỏ trốn dẫn đến tình trạng nợ lương, nợ bảo hiểm xã hội, thậm chí tìm cách ép người lao động chấm dứt hợp đồng sớm để né tránh trách nhiệm chi trả lương, thưởng cuối năm. Đặc biệt, không ít vụ tranh chấp lao động đã nổ ra, từ quy mô nhỏ tại các cơ sở sản xuất đến các công ty có vốn đầu tư nước ngoài.

Do đó, để hạn chế rủi ro, người lao động cần cân nhắc kỹ 2 yếu tố quan trọng là bối cảnh kinh tế - xã hội và năng lực bản thân. Trong đó, việc nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng để trở thành lực lượng lao động khó thay thế là giải pháp căn cơ. Đồng thời, cần tỉnh táo khi lựa chọn việc làm, ưu tiên sự ổn định lâu dài, thay vì chạy theo mức lương hay thưởng cao ngắn hạn từ những công việc thiếu cam kết, thiếu uy tín và trách nhiệm xã hội.

Để thu hút lao động dịp cuối năm, ông Vũ Quang Thành - Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội nhận định, các doanh nghiệp cần đặc biệt chú trọng đến chế độ, quyền lợi và phúc lợi đi kèm vị trí việc làm. Bên cạnh yêu cầu công việc thì NLĐ quan tâm nhất khi lựa chọn doanh nghiệp chính là mức lương, thu nhập, các khoản phụ cấp, thưởng cùng sự quan tâm, tạo điều kiện từ phía người sử dụng lao động. Đây chính là yếu tố then chốt để doanh nghiệp có thể tuyển đủ nhân sự, bảo đảm hoàn thành đơn hàng, kế hoạch sản xuất kinh doanh trong giai đoạn cao điểm.

Cũng theo ông Thành, mỗi tháng, Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội tổ chức hơn 20 phiên giao dịch việc làm với sự tham gia của hàng trăm doanh nghiệp thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau. Ngoài ra, còn có các phiên chuyên đề, trực tuyến kết nối với các tỉnh phía Bắc, cùng các phiên giao dịch lưu động tại xã, phường theo chỉ đạo của Thành phố và Sở Nội vụ. Các hoạt động này được kỳ vọng sẽ góp phần kết nối cung - cầu lao động, tạo thêm nhiều cơ hội việc làm bền vững, giúp người lao động lựa chọn được công việc phù hợp dịp cuối năm.

Không chỉ tạo cầu nối, các sàn giao dịch việc làm còn là nơi người lao động được tư vấn miễn phí về kỹ năng phỏng vấn, cách viết hồ sơ xin việc cũng như tiếp cận thông tin tuyển dụng chính thống, minh bạch. Đây là giải pháp quan trọng nhằm hạn chế tình trạng lừa đảo, môi giới việc làm trái phép đang có chiều hướng gia tăng trên không gian mạng.