Giải ngân vốn đầu tư công tại Phú Thọ: Quyết liệt, áp lực và những điểm nghẽn

Tập trung cho các dự án trọng điểm giao thông

Gói thầu XL03, trị giá 5.300 tỷ đồng, do Tổng Công ty Xây dựng Trường Sơn thi công được đánh giá là có tiến độ nhanh nhất. Dù địa hình núi dốc, nhiều điểm sạt lở, mặt bằng hẹp, đơn vị thi công đã chủ động lập nhiều mũi thi công, tận dụng tối đa thời tiết thuận lợi để chạy đua tiến độ. Ban điều hành Trường Sơn yêu cầu toàn bộ tổ đội bám sát tiến độ chi tiết, ưu tiên các hạng mục có khả năng giải ngân cao như thân trụ cầu, dầm I33 và đồng thời đẩy mạnh nghiệm thu - thanh toán để đảm bảo dòng tiền tái sản xuất. Đợt thi đua cao điểm từ ngày 15/10 đến 22/12/2025 được Ban Điều hành dự án phát động nhằm tạo khí thế “về đích” gói thầu.

Một dự án khác cũng duy trì thi công “3 ca, 4 kíp” nhiều tháng liền là tuyến nhánh kết nối khu công nghiệp Cẩm Khê (Gói thầu số 32, dự án liên vùng nối đường Hồ Chí Minh - quốc lộ 70B - quốc lộ 32C). Khởi công từ cuối năm 2024 với tổng đầu tư hơn 96 tỷ đồng, dự án gặp nhiều thách thức vì phải thi công qua đầm lầy, xử lý nền đất yếu, điều chỉnh địa chất so với thiết kế và chậm bàn giao mặt bằng ở một số khu dân cư. Chính quyền địa phương đã phải tích cực vận động người dân, hỗ trợ xác định nguồn gốc đất và hoàn tất phương án bồi thường.

Từ tháng 3/2025, đơn vị thi công CIENCO8 đã huy động hơn 100 nhân sự, 45 thiết bị và triển khai đồng thời 4 mũi thi công để “bù” lại thời gian bị chậm. Các hạng mục chính như nền đường, móng đường, bê tông nhựa, cầu và thoát nước đã hoàn thành; dự án dự kiến về đích sớm hơn một tháng so kế hoạch.

Ngoài 2 dự án trên, nhiều công trình trọng điểm khác cũng đang được khẩn trương tháo gỡ vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ để tạo khối lượng giải ngân.

Tình hình giải ngân và các điểm nghẽn

Theo Sở Tài chính Phú Thọ, tổng vốn đầu tư công năm 2025 được giao đến tháng 10 đạt hơn 33.465 tỷ đồng, gồm 18.727 tỷ đồng vốn kế hoạch năm 2025 và 5.707 tỷ đồng vốn chuyển tiếp từ năm 2024. Đến ngày 31/10/2025, toàn tỉnh đã giải ngân được 18.718,860 tỷ đồng, đạt 56% kế hoạch; riêng vốn kế hoạch 2025 giải ngân đạt 82% so với kế hoạch Thủ tướng giao - mức cao hơn bình quân chung cả nước (50,7%).

Tuy vậy, tỷ lệ này vẫn chưa đáp ứng kỳ vọng so với quy mô vốn rất lớn của tỉnh. Nhiều đơn vị không hoàn thành chỉ tiêu thu tiền sử dụng đất, khiến việc phân bổ nguồn vốn này chậm, tác động trực tiếp đến tiến độ các dự án phụ thuộc nguồn thu. Bên cạnh đó, việc chuyển đổi mô hình chính quyền địa phương từ 3 cấp xuống 2 cấp khiến quy trình thẩm định dự án, thiết kế, thanh toán và quyết toán bị gián đoạn, kéo dài thời gian xử lý hồ sơ. Công tác giải phóng mặt bằng một số dự án vẫn gặp khó, trong khi một số nhà thầu thiếu đất đắp san lấp do nguồn cung khan hiếm, dẫn đến gián đoạn thi công và giảm khả năng giải ngân.

Chỉ đạo quyết liệt và yêu cầu trách nhiệm người đứng đầu

Nhận diện rõ vai trò then chốt của giải ngân đầu tư công cho tăng trưởng kinh tế, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Phú Thọ đã triển khai nhiều biện pháp đồng bộ. Đáng chú ý, ngay từ cuối 2024, tỉnh đã giao kế hoạch vốn đầu tư công năm 2025 cho các dự án, giúp chủ đầu tư chủ động triển khai sớm. Tỉnh cũng đã hợp nhất kế hoạch đầu tư công của ba tỉnh cũ (Vĩnh Phúc - Phú Thọ - Hòa Bình) để đảm bảo thống nhất nguồn lực.

8 tổ công tác đặc biệt được thành lập để theo dõi, đôn đốc giải ngân; các lãnh đạo UBND tỉnh được phân công giám sát tiến độ chi tiết từng lĩnh vực, từng dự án. Những dự án lớn như đường vành đai 5, cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu, đường Âu Cơ đều được chỉ đạo sát sao và đã có chuyển biến tích cực trên thực địa.

Lãnh đạo tỉnh nhấn mạnh kỷ luật giải ngân, trong thời gian tới, yêu cầu người đứng đầu các đơn vị chịu trách nhiệm cá nhân nếu để chậm bàn giao dự án hoặc để xảy ra ách tắc ảnh hưởng giải ngân. Kết quả giải ngân sẽ là một chỉ tiêu thi đua bắt buộc. Đồng thời, tỉnh tiếp tục rà soát, điều chỉnh vốn khỏi các dự án chậm tiến độ để chuyển sang nhiệm vụ khác có khả năng hấp thụ tốt hơn và yêu cầu chủ đầu tư không để dồn khối lượng thanh toán vào cuối năm.