Ngân hàng được lợi gì khi vào cuộc chuyển đổi mô hình thuế?

Theo chuyên gia, các ngân hàng, tổ chức tín dụng phải liên tục đổi mới, tìm kiếm những giải pháp mới và thông minh để vừa phục vụ cho sự phát triển của ngân hàng, vừa đáp ứng nhu cầu ngày một đa dạng của nhiều đối tượng khách hàng. Các giải pháp mới không chỉ giúp người dùng quản lý tài chính thuận tiện, an toàn và hiệu quả hơn, mà còn mở ra hướng phát triển bền vững cho hệ thống ngân hàng trong kỷ nguyên số.

Hộ kinh doanh muốn được tiếp cận vốn ngân hàng sau chuyển đổi

Theo định hướng cải cách quản lý thuế, từ năm 2026, thuế khoán sẽ chính thức được xóa bỏ. Hàng triệu hộ kinh doanh sẽ phải thực hiện quản lý doanh thu, chi phí, dòng tiền một cách bài bản hơn, đồng thời chuyển sang kê khai và nộp thuế điện tử. Tuy nhiên, trong quá trình chuyển đổi, khó khăn lớn nhất của nhiều hộ kinh doanh không nằm ở mức thuế, mà là thói quen và khả năng sử dụng công nghệ. Việc tự lập hóa đơn điện tử, quản lý sổ sách, kê khai và nộp thuế định kỳ là nhiệm vụ hoàn toàn mới với những hộ quen “tự tính, tự nhớ”.

“Tôi quen ghi chép sổ sách, thu tiền mặt. Việc chuyển sang phần mềm, hóa đơn điện tử thật sự là thách thức”, chị Diễm My, chủ một cửa hàng ăn uống tại Hà Nội, chia sẻ.

Các ngân hàng bước vào cao điểm hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển từ thuế khoán sang kê khai, chuẩn bị cho lộ trình áp dụng đại trà từ ngày 1/1/2026.

Trong khi đó, một số hộ kinh doanh nhỏ lẻ chia sẻ khó khăn lớn nhất hiện nay là khó tiếp cận vốn do doanh thu và chi phí không được kê khai. Vì vậy, hộ kinh doanh mong muốn sau khi thực hiện chuyển đổi kê khai thuế, họ dễ dàng tiếp cận vốn ngân hàng với lãi suất ưu đãi để yên tâm sản xuất, kinh doanh.

Ở góc độ ngân hàng, đại diện VIB nhận định: "Đây là một giai đoạn chuyển mình quan trọng. Sự chuyển đổi này không chỉ diễn ra ở các hộ kinh doanh mà còn ở chính hệ thống ngân hàng. Chúng ta đang chuyển từ mô hình vận hành thủ công sang một môi trường minh bạch hơn về tài chính, quy trình, và các hoạt động liên quan đến thuế, cùng với việc tích hợp dữ liệu của Chính phủ, quốc gia".

VIB cho biết, qua trao đổi với khách hàng, có 3 vấn đề chính mà các hộ kinh doanh đang gặp phải. Thứ nhất là khó khăn tiếp cận vốn. Hiện tại, chỉ khoảng 19% doanh nghiệp vừa và nhỏ và hơn 10% hộ kinh doanh tại Việt Nam tiếp cận được vốn ngân hàng. Lý do quan trọng nhất là doanh thu và chi phí không được kê khai, thiếu minh bạch. Các ngân hàng đang dần hướng tới việc yêu cầu kê khai doanh thu và chi phí rõ ràng để có thể đánh giá chính xác nhu cầu vốn của các hộ kinh doanh, doanh nghiệp.

Thứ hai là vướng mắc khi chuyển đổi mô hình: Các hộ kinh doanh băn khoăn về việc chuyển đổi từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp khi họ đang có khoản vay hiện tại. Câu hỏi đặt ra là làm sao để doanh nghiệp mới có khả năng trả nợ cho khoản vay của hộ kinh doanh cũ?

Thứ ba là nhu cầu vay vốn doanh nghiệp: Các hộ kinh doanh sau khi chuyển đổi có nhu cầu được tiếp cận nguồn vốn từ ngân hàng.

Gỡ khó về vốn khi hộ kinh doanh chuyển thành doanh nghiệp

Nhằm tháo gỡ khó khăn và hỗ trợ hộ kinh doanh trước thềm xóa bỏ thuế khoán, các ngân hàng và doanh nghiệp công nghệ đang triển khai nhiều hoạt động đồng hành cùng ngành thuế. Đặc biệt, các ngân hàng đang xây dựng các gói giải pháp tài chính chuyên biệt cho hộ kinh doanh nhằm khuyến khích chuyển đổi sớm.

Một số ngân hàng như Agribank, VPBank, VietinBank, MBBank, Vietcombank, LPBank, Sacombank… đã và đang triển khai các gói tín dụng hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi trước chủ trương xóa bỏ thuế khoán. Điển hình, VPBank triển khai gói tín dụng dành riêng cho hộ kinh doanh như gói vay V20K với lãi suất ưu đãi chỉ từ 3,99%/năm cho khoản vay thế chấp, tổng hạn mức vay lên tới 20.000 tỷ đồng.

Agribank triển khai miễn phí quản lý tài khoản, miễn phí dịch vụ ngân hàng điện tử (Agribank Corporate eBanking), tặng gói giải pháp quản lý bán hàng 1POS và giải pháp hóa đơn điện tử Invoice giúp các đơn vị nâng cao hiệu quả hoạt động và quản trị tài chính hiệu quả, thuận tiện, hiện đại hơn. Doanh nghiệp nhỏ và vừa còn nhận được ưu đãi lãi suất vay vốn với mức giảm 0,8 - 1,2%/năm so với sàn lãi suất cho vay thông thường, hình thức cấp vốn linh hoạt.

LPBank cho biết sẽ cung cấp các khoản vay ưu đãi với quy trình đơn giản, giúp hộ kinh doanh/tiểu thương nhanh chóng có nguồn lực để nâng cấp và mở rộng kinh doanh. Bên cạnh đó, để giúp hộ kinh doanh/tiểu thương quen với việc quản lý dòng tiền, LPBank trang bị bộ công cụ thanh toán số đơn giản như QRShop và Loa Lộc Phát có tính năng đọc thông báo biến động số dư tức thời giúp chủ cửa hàng theo dõi dòng tiền chính xác mà không cần kiểm tra điện thoại liên tục, hạn chế rủi ro thất thoát trong giao dịch không tiền mặt.

VIB đã xây dựng các gói sản phẩm vay vốn nhằm hỗ trợ quá trình chuyển đổi này với mức lãi suất ưu đãi cạnh tranh, khoảng 6,7% - 7%/năm; Hỗ trợ chuyển đổi nợ. Cùng với đó, VIB hiện đang hợp tác với nhiều công ty công nghệ và trung gian thanh toán để đưa ra các gói giải pháp gần như miễn phí cho các hộ kinh doanh khi chuyển đổi.

Theo đánh giá của các chuyên gia, sự vào cuộc của ngân hàng và doanh nghiệp công nghệ đang tạo lực đẩy quan trọng giúp hộ kinh doanh tiếp cận giải pháp tài chính, công nghệ phù hợp, từ đó giảm áp lực khi chuyển đổi sang mô hình kê khai thuế. Đây cũng là nền tảng thúc đẩy thanh toán không tiền mặt và quản lý thuế hiện đại.

Với loạt giải pháp được thiết kế “đo ni đóng giày” cho các hộ kinh doanh trong quá trình chuyển đổi cách tính thuế, ngân hàng cũng hưởng lợi từ việc hỗ trợ này: mở rộng thị phần, gia tăng khách hàng, đồng thời tạo dựng niềm tin thương hiệu.

Theo các chuyên gia, có nhiều động lực chính thúc đẩy làn sóng ưu đãi này. Thứ nhất, đây là cách để ngân hàng đồng hành cùng ngành thuế trong tiến trình số hóa và chống thất thu thuế. Việc ngân hàng hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi sang thuế kê khai, tăng tốc chuyển đổi số không chỉ giúp hộ kinh doanh quản lý hàng hóa, doanh thu và lợi nhuận hiệu quả hơn, minh bạch hơn mà còn mở rộng độ phủ dịch vụ ngân hàng trong nền kinh tế số.

Thứ hai, đây là cơ hội để các ngân hàng gia tăng tệp khách hàng mới. Việc tặng quà, hỗ trợ bằng lãi suất chính là công cụ marketing trực tiếp, giúp thu hút hàng nghìn hộ kinh doanh mở và sử dụng tài khoản thanh toán, từ đó tạo dư địa cho các dịch vụ thẻ, tiết kiệm, cho vay sau này.

Thứ ba, các ngân hàng tận dụng thời điểm này để gia tăng độ nhận diện thương hiệu. Các chương trình ưu đãi có quy mô lớn được kỳ vọng lan tỏa mạnh mẽ trên truyền thông, đồng thời củng cố hình ảnh ngân hàng gắn với trách nhiệm xã hội và sự đồng hành cùng cộng đồng.

Thanh Hoa