Vương Quốc Anh: Không nhiều biến động trong nội các mới

Nhấn mạnh tính tiếp nối

Tân Thủ tướng Anh Rishi Sunak bước vào số 10 Phố Downing với cam kết sẽ “sửa chữa” những “sai lầm” mà người tiền nhiệm Liz Truss đã gặp phải trong chương trình nghị sự kinh tế. Ông cam kết gạt chính trị sang một bên và “xây dựng một chính phủ đại diện cho những truyền thống tốt đẹp nhất” của Đảng Bảo thủ. Ông Sunak đã bổ nhiệm các vị trí cấp cao trong nội các vào ngày 25.10, với một vài người tiếp tục ở lại cương vị từng đảm nhiệm trước đây, nhằm gửi đi thông điệp về sự ổn định sau một thời gian đầy biến động, theo New York Times.

Politico chỉ ra, tin tức đáng chú ý nhất của cuộc cải tổ nội các mà ông Sunak công bố là không có nhiều thông tin đáng chú ý. Nhiều nhân vật từng phục vụ dưới thời bà Liz Truss, bao gồm một số người ủng hộ ông Boris Johnson trong cuộc đua lãnh đạo Đảng Bảo thủ mới nhất, tiếp tục giữ chức vụ sẵn có hoặc chuyển sang các vai trò cấp cao khác.

Bổ nhiệm quan trọng nhất của ông Sunak là giữ ông Jeremy Hunt ở vị trí Bộ trưởng Tài chính. Ông James Cleverly, một đồng minh chủ chốt của bà Truss, được tiếp tục bổ nhiệm làm ngoại trưởng, trong khi ông Ben Wallace vẫn giữ chức bộ trưởng quốc phòng. Đây là 2 bộ chủ chốt có nhiệm vụ định hình chính sách đối ngoại của Anh. Bộ trưởng Thương mại Kemi Badenoch và Bộ trưởng Văn hóa Michelle Donelan vừa được bà Truss bổ nhiệm trong mùa hè này cũng tiếp tục đảm nhận công việc cũ. 

“Ở giai đoạn đầu của cuộc cải tổ này, có vẻ như ông Rishi đang nhắm đến việc đoàn kết thay vì chia rẽ trong đảng. Có lẽ một trong những sai lầm mà bà Liz Truss mắc phải là chỉ đưa vào nội các những người ủng hộ mình. Điều đó luôn tạo ra một tình huống biến động" - nghị sĩ Đảng Bảo thủ Michael Fabricant, đồng minh của ông Boris Johnson, nhận định. 

Thách thức đối ngoại

Căng thẳng hậu Brexit, vấn đề Ukraina là một vài thách thức mà tân Thủ tướng Anh Rishi Sunak phải đối mặt trong bối cảnh ông có rất ít kinh nghiệm về chính sách đối ngoại. 

Không giống như người tiền nhiệm Liz Truss và Boris Johnson, ông Sunak chưa bao giờ đảm nhận cương vị nào ở Bộ Ngoại giao.

Các nhà lãnh đạo Châu Âu đã chúc mừng ông Sunak gia nhập Phố Downing. Bà Ursula von der Leyen, chủ tịch Ủy ban Châu Âu, cho biết: “Trong thời điểm nhiều thử thách với châu lục, chúng tôi tin tưởng vào mối quan hệ bền chặt với Vương quốc Anh để bảo vệ các giá trị chung, tôn trọng đầy đủ các thỏa thuận của chúng tôi”. Phần sau trong lời chúc mừng của bà von der Leyen phản ánh mối quan tâm riêng của các quan chức EU rằng cuộc đổi chủ ở Phố Downing sẽ không dẫn tới thay đổi mạnh mẽ quan điểm của Vương quốc Anh với các thỏa thuận thương mại hậu Brexit. 

Ông Peter Westmacott, một nhà ngoại giao dày dạn kinh nghiệm của Anh, cho biết “nhu cầu cấp bách” với ông Sunak là “nhìn lại cách Brexit đang vận hành và bắt đầu xây dựng lại quan hệ với các nước láng giềng Châu Âu”. Là cựu đại sứ Vương quốc Anh tại Washington và Paris, ông Westmacott chỉ ra, điều này "có nghĩa là có một cái nhìn mới mẻ về nghị định thư Bắc Ireland". Các quan chức ở Brussels hy vọng ông Sunak sẽ cởi mở hơn với một thỏa thuận thỏa hiệp so với hai người tiền nhiệm. Khi còn là Bộ trưởng Tài chính Anh, ông Sunak từng cảnh báo không nên xé bỏ nghị định thư, động thái có thể kích hoạt chiến tranh thương mại. 

Tại Washington, Tổng thống Mỹ Joe Biden gọi việc bổ nhiệm ông Sunak, nhà lãnh đạo Anh da màu đầu tiên, là "một cột mốc đột phá". Tối 25.10, ông Biden và ông Sunak đã có cuộc điện đàm chính thức đầu tiên để thảo luận về nhu cầu hợp tác trong khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương cũng như cuộc xung đột ở Ukraina và tầm quan trọng của Hiệp ước Thứ Sáu Tuần thánh, thỏa thuận hòa bình Bắc Ireland. Nhà Trắng cho biết, hai nhà lãnh đạo tuyên bố sẽ hỗ trợ Ukraina, đảm bảo các nguồn năng lượng bền vững và giá cả phải chăng...

Theo Financial Times, các đồng minh phương Tây cũng hy vọng ông Sunak sẽ duy trì sự ủng hộ mạnh mẽ của Vương quốc Anh với Ukraina. Anh là quốc gia đi đầu trong hỗ trợ của phương Tây cho Ukraina, cung cấp hỗ trợ quân sự trị giá khoảng 2,7 tỉ USD cho Kiev cho tới thời điểm hiện tại. Nhưng các nhà phân tích cảnh báo rằng, cân bằng giữa nhu cầu của tình hình kinh tế trong nước cùng với các cam kết quốc tế của Vương quốc Anh sẽ là tiêu chí hàng đầu của ông Sunak.