Quốc hội biểu quyết thông qua dự án Luật Cảnh sát cơ động
Sáng 14/6, tại Kỳ họp thứ ba, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Cảnh sát cơ động với 454/474 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành (bằng 91,16% tổng số đại biểu Quốc hội).
Trước đó, báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Cảnh sát cơ động, Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết, có ý kiến đề nghị bổ sung quy định cụ thể về nhiệm vụ chống bạo loạn, chống khủng bố vì đây là nhiệm vụ chủ yếu của cảnh sát cơ động (CSCĐ).
Bổ sung thêm hai quyền hạn cho Cảnh sát cơ động
Luật Cảnh sát cơ động được thông qua gồm 5 chương, 33 điều; trong đó quy định về vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm và nghĩa vụ, tổ chức và hoạt động của Cảnh sát cơ động; điều kiện bảo đảm và chế độ, chính sách đối với Cảnh sát cơ động như kinh phí, cơ sở vật chất, ưu tiên đầu tư trang bị hiện đại, nghiên cứu, ứng dụng thành tựu khoa học và công nghệ cho các hoạt động của Cảnh sát cơ động; quản lý nhà nước và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân đối với Cảnh sát cơ động.
Trong đó, Luật đã quy định cụ thể 7 quyền hạn của Cảnh sát cơ động, trong đó kế thừa 5 quy định về quyền hạn tại Pháp lệnh Cảnh sát cơ động, bổ sung thêm hai quyền hạn.
Thứ nhất là được mang theo người vũ khí, công cụ hỗ trợ, phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ vào cảng hàng không và lên máy bay dân sự để làm nhiệm vụ trong các trường hợp chống khủng bố, giải cứu con tin, trấn áp đối tượng có hành vi nguy hiểm sử dụng vũ khí; bảo vệ vận chuyển hàng đặc biệt, áp giải bị can, bị cáo phạm tội đặc biệt nghiêm trọng và sử dụng máy bay do cấp có thẩm quyền huy động riêng cho Cảnh sát cơ động để kịp thời cơ động giải quyết các vụ việc phức tạp về an ninh, trật tự.
Quyền hạn thứ hai được bổ sung thêm cho Cảnh sát cơ động là ngăn chặn, vô hiệu hóa máy bay không người lái và các phương tiện bay siêu nhẹ trực tiếp tấn công, đe dọa tấn công hoặc xâm phạm mục tiêu bảo vệ của Cảnh sát cơ động trong phạm vi khu vực cấm bay, khu vực hạn chế bay theo quy định của Thủ tướng Chính phủ.
Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường.
Lực lượng "nòng cốt thực hiện biện pháp vũ trang"
Tại phiên họp, giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Cảnh sát cơ động, Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường nhấn mạnh, dự thảo luật quy định vị trí của Cảnh sát cơ động là lực lượng vũ trang thuộc Công an nhân dân, với chức năng là lực lượng “nòng cốt thực hiện biện pháp vũ trang” bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội và được quy định cụ thể về nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức, hoạt động trong dự thảo luật.
“Đây chính là đặc thù và sự khác biệt của Cảnh sát cơ động so với các lực lượng khác trong Công an nhân dân. Phạm vi, địa bàn hoạt động của Cảnh sát cơ động trước hết phải theo quy định của Luật Công an nhân dân và được cụ thể hóa trong dự thảo luật, đồng thời được phân định bởi các quy định của pháp luật có liên quan (như Luật Biên phòng Việt Nam, Luật Cảnh sát biển Việt Nam)”, Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường nói.
Mặt khác, đối với các nhiệm vụ, quyền hạn do Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển chủ trì, Cảnh sát cơ động sẽ chỉ phối hợp thực hiện khi được yêu cầu tham gia giải quyết vụ việc.
Đáng chú ý, trước đó, trong quá trình thảo luận, có ý kiến đề nghị quy định nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát trong dự thảo luật phải có sự phối hợp của các đơn vị khác trong Công an nhân dân hoặc Quân đội nhân dân vì đây không phải là nhiệm vụ chính của Cảnh sát cơ động.
Làm rõ thêm về nội dung này, Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết, ngoài việc tham gia, phối hợp với các lực lượng để thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát, Cảnh sát cơ động cũng được giao chủ động thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát bảo đảm an ninh, trật tự theo kế hoạch đã được phê duyệt ở những địa bàn trọng điểm, phức tạp về an ninh, trật tự và khi có các sự kiện chính trị, đối ngoại, kinh tế, văn hóa - xã hội quan trọng của đất nước hoặc của địa phương nhằm kịp thời phát hiện, ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật.
Lực lượng Cảnh sát cơ động.
Quy định này kế thừa quy định tại khoản 3 Điều 7 của Pháp lệnh Cảnh sát cơ động. Vì vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội cho giữ như dự thảo luật.
Luật Cảnh sát cơ động được thông qua sẽ tháo gỡ những khó khăn, bất cập của Pháp lệnh hiện hành về Cảnh sát cơ động. Với tính chất đặc thù và yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, đòi hỏi phải xây dựng các quy định ở tầm luật để điều chỉnh về hoạt động, tổ chức, trang bị, chế độ, chính sách của Cảnh sát cơ động. Đây cũng sẽ là cơ sở pháp lý quan trọng để xây dựng lực lượng Cảnh sát cơ động chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu bảo vệ vững chắc an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội.
Luật Cảnh sát cơ động có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2023.