Lợi thế chiến lược khi Nga chiếm được thành phố nam Ukraina Kherson

Chìa khóa cho phía nam Ukraina

Khi chiến sự Ukraina bước sang ngày thứ 7 (ngày 2.3), quân đội Nga đã tiến vào thành phố có khoảng 300.000 dân ở phía nam Ukraina.

Cùng ngày, khi có thông tin trung tâm thành phố Kherson đã thuộc quyền kiểm soát của Nga, Bộ Quốc phòng Nga xác nhận quân đội nước này đã "kiểm soát hoàn toàn" Kherson.

Thị trưởng Kherson Ihor Kolykhaiev và một quan chức cấp cao của chính phủ Ukraina cũng xác nhận Kherson thất thủ.  Các lực lượng Nga đã bao vây thành phố và sau nhiều ngày giao tranh dữ dội, các lực lượng Ukraina đã rút lui về phía thành phố Mykolaiv gần đó, ông Kolykhaev cho biết hôm 2.3.

Chỉ vài giờ trước đó, các quan chức Ukraina thông tin, chính quyền thành phố Kherson vẫn đang hoạt động trong khi thị trưởng nói Kherson đang "chờ đợi một phép màu".

Thị trưởng Kherson Kolykhaev cho hay, khoảng 10 sĩ quan vũ trang của Nga, bao gồm cả chỉ huy Nga, đã tiến vào tòa thị chính và có kế hoạch lập một trung tâm hành chính của Nga ở đó.

Phóng viên Nick Paton Walsh của CNN đưa tin từ Ukraina ngày 2.3 rằng, dường như quân đội Nga đang kiểm soát đáng kể thành phố 300.000 dân của Ukraina ở phía tây bắc bán đảo Crimea. Nga được cho là đã áp đặt lệnh giới nghiêm cùng với lệnh cấm mọi người đi bộ theo nhóm sau khi Kherson thất thủ.

BBC cho hay, Kherson có lệnh giới nghiêm nghiêm ngặt từ 20h đến 6h sáng; chỉ di chuyển theo nhóm tối đa hai người; chỉ cho phép ôtô chở lương thực, thuốc men và các vật dụng khác vào thành phố, chạy với tốc độ tối thiểu. 

Việc chiếm Kherson, theo Reuters, có ý nghĩa chiến lược vì cho phép Nga kiểm soát nhiều hơn đường bờ biển phía nam của Ukraina và tiến về thành phố Odessa ở phía tây.  

Việc chiếm được Kherson thể hiện một thành quả chiến lược lớn của quân đội Nga trong chiến dịch quân sự ở Ukraina, Newsweek cho hay.

Là quê hương của ngành công nghiệp đóng tàu quan trọng và là trung tâm kinh tế lớn của đất nước, Kherson nằm dọc theo tuyến đường thủy dài nhất Ukraina, sông Dnepr, giúp tiếp cận các khu vực quan trọng của nội địa Ukraina. 

Ngoài mang tới vị thế tiếp cận lãnh thổ Crimea do Nga sáp nhập từ 2014 cũng như thành phố cảng quan trọng Odessa, việc kiểm soát Kherson quan trọng với Nga vì vị trí giáp Biển Đen của thành phố này.

Biển Đen là huyết mạch kinh tế quan trọng của Đông Âu, giúp tiếp cận với các quốc gia láng giềng như Romania, Bulgaria và Moldova. "Kherson là chìa khóa cho phía nam Ukraina" - luật sư Sergiy Dmitruk chia sẻ với The Globe and Mail.

Tình hình các đô thị lớn của Ukraina 

Kherson thất thủ trong bối cảnh quân đội Nga tiếp tục tấn công tích cực vào một đô thị lớn khác của Ukraina là Kharkiv. Đã có báo cáo về việc lính dù Nga tiến vào Kharkiv với những nổ làm rung chuyển nhiều khu vực chính của thành phố lớn thứ hai Ukraina trong ngày 2.3. 

Giới chức thành phố có 1,5 triệu dân ở phía đông Ukraina cho hay, 21 người đã thiệt mạng trong các cuộc pháo kích và không kích trong thành phố ngày 1.3 và 4 người khác vào sáng 2.3. 

Cuộc tấn công tiếp diễn có thể khiến Kharkiv trở thành thành phố lớn thứ hai của Ukraina rơi vào quyền kiểm soát của Nga. 

Ở phía nam, tại thành phố cảng Mariupol, hàng trăm người được cho là đã thiệt mạng sau hơn 15 giờ pháo kích liên tục. Phó Thị trưởng  Serhiy Orlov nói rằng các lực lượng Nga bao vây thành phố từ mọi hướng và đang cách trung tâm thành phố vài km. Ngoài cơ sở hạ tầng quan trọng bị bắn phá, nhiều khu vực của thành phố bị cắt điện, cắt nước. 

Tuy nhiên, những nỗ lực của Nga nhằm bao vây thủ đô Kiev đã bị chậm lại. Một quan chức Mỹ cho biết, đoàn xe quân sự khổng lồ của Nga tiến về thủ đô Ukraina từ hướng bắc hầu như không di chuyển cả ngày.

Các lực lượng Nga vẫn đang tiếp tục tiến công qua nhiều cứ điểm chiến lược dù vấp phải sự kháng cự của các lực lượng Ukraina. Đặc biệt, mối lo ngại dấy lên khi giao tranh ở những địa điểm có khả năng gây hại cho môi trường, bao gồm cả các cơ sở hạt nhân Ukraina.

Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, nhà máy lớn nhất ở Châu Âu và nằm trong top 10 lớn nhất thế giới - đang bị lực lượng Nga bao vây. Một địa điểm đáng chú ý khác là nhà máy điện hạt nhân Chernobyl, cơ sở ngừng hoạt động từng là nơi xảy ra thảm họa hạt nhân năm 1986, cũng đang nằm trong kiểm soát của Nga.

Liên quan tới tình hình Ukraina, Văn phòng nhân quyền của Liên Hợp Quốc xác nhận ngày 2.3 rằng 227 thường dân đã thiệt mạng và 525 người bị thương ở Ukraina tính đến nửa đêm ngày 1.3 sau khi Nga mở chiến dịch quân sự vào Ukraina. 

Nga cho biết đã cử đại biểu tham dự vòng đàm phán hòa bình thứ hai ở biên giới Belarus. Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky tuyên bố Nga phải ngừng ném bom nếu muốn đàm phán.