Cuộc chiến Nga - Ukraine: Mục tiêu là thế giới đa cực?

Mỹ luôn tránh đẩy căng thẳng với Nga leo thang thành những cuộc đối đầu toàn diện. Ảnh: Reuters

Chiến tranh lạnh kết thúc cùng sự sụp đổ của Liên Xô, Mỹ thành bên thắng cuộc “một mình một ngựa” tung hoành bá chủ thế giới.

Bá chủ thì phải có chư hầu, rất nhiều quốc gia theo Mỹ, trong đó có cả EU, “lục địa già” luôn cho mình là chủng tộc thượng đẳng. Để duy trì giữ vị thế độc tôn, Mỹ dùng chính sách “cây gậy và củ cà rốt” lôi kéo, dẫn dụ các quốc gia giàu tiềm năng, tài  nguyên theo, phục vụ lợi ích cho mình.

Cùng với đó, chia rẽ, phân hóa gây mâu thuẫn với các quốc gia có xu hướng xa Mỹ hay chống Mỹ, tạo bất ổn, gây chiến để có cơ hội hưởng lợi từ việc buôn bán vũ khí, chứng tỏ sức mạnh của mình.

Cuộc chiến tại Ukraine hiện nay cũng vậy, Mỹ là tổng đạo diễn vụ cách mạng màu năm 2014, tạo tiền đề các hoạt động làm Nga bắt buộc phải động binh. “Nhất tiễn hạ song điêu”, cuộc chiến giữa Nga - Ukraine chắc chắn làm Nga suy yếu về sức mạnh quân sự, kinh tế, không còn cơ hội cạnh tranh vị trí bá chủ. EU lâm vào khủng hoảng năng lượng, suy yếu nhiều mặt, cũng bị triệt tiêu cơ hội vươn lên đua tranh với Mỹ. Bằng chứng rõ nét nhất là tờ tiền chung châu Âu EURO suy giảm mạnh mẽ.

Trung Quốc sau nhiều năm âm thầm làm công xưởng của thế giới, tích lũy tư bản, giờ đầu tư lớn cho quốc phòng nhưng vẫn bị chuỗi kim cô của Mỹ gồm Hàn Quốc, Nhật Bản và cay đắng nhất là Đài Loan chụp đầu bịt chặt lối ra biển. Trung Quốc chắc chắn không thể manh động, mạo hiểm, dại dột công khai đối đầu với Mỹ để bị bóp chặt các tuyến hàng hải gây đổ vỡ nền kinh tế, vốn nặng về sao chép rồi chế tạo lại, chưa phải bản chất, gốc rễ của trí tuệ, công nghệ đỉnh cao.

Theo dõi cuộc chiến quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine, có thể nhận ra sự hợp lý từ nghịch lý. Nga đánh rồi dừng, dừng rồi lùi, nhùng nhằng không tung toàn bộ sức mạnh với vũ khí, khí tài hiện đại. Mục tiêu “phi quân sự, phi phát xít hóa, độc lập cho vùng Donbass” chỉ là thứ yếu. Phá thế đơn cực của Mỹ, tạo lập trật tự thế giới đa cực, cơ hội bình đẳng giữa các cường quốc, quốc gia mới là mục tiêu chính của Nga trong chiến dịch lần này. Bằng chứng là chỉ với hơn trăm ngàn quân, với các đòn đánh nhùng nhằng mà tác động đến cả kinh tế, chính trị, xã hội của Mỹ và phương Tây.

Một đoàn xe thuộc lực lượng ủng hộ Nga di chuyển trên một con đường ở thành phố cảng Mariupol thuộc miền đông Ukraine. Ảnh: Reuters

Lịch sử luôn dạy các bài học và cho câu trả lời thỏa đáng. Hãy xem lại lịch sử những lần động binh của Nga tại Crimea, Syria, Gzuzia, sẽ thấy nhanh gọn, chớp nhoáng theo chiến thuật “sét đánh không kịp bưng tai” của Putin. Nếu đánh hủy diệt hãy xem cách Putin tiến hành tại Chechnya - nơi mà các lãnh đạo tiền nhiệm của Nga phải bó tay nhiều lần thì cách làm của Putin “theo tôi đứng sang một bên, chống tôi thì sang Syria, còn ở lại mà chống thì hãy đối đầu với  bão lửa từ chiến đấu cơ”. Và kết quả là Chechnya bây giờ sẵn sàng sát cánh cùng Nga trong chiến dịch quân sự lần này.

Hơn 7 tháng trôi qua, Nga đạt được rất ít bước tiến nhưng rất ưu tiên cho việc giảm thiểu thương vong cho dân thường.

“Trong suốt thời điểm diễn ra chiến dịch quân sự đặc biệt, chúng tôi đã tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc của luật nhân đạo. Các cuộc tấn công được thực hiện bằng vũ khí chính xác cao nhằm các mục tiêu cơ sở hạ tầng quân sự của Lực lượng vũ trang Ukraina. Đồng thời, mọi động thái đang được thực hiện để tránh gây thương vong cho dân thường. Tất nhiên, điều này làm chậm tốc độ của chiến sự, nhưng chúng tôi đang chủ ý làm điều này”, - Ông Sergei Shoigu, Bộ trưởng quốc phòng Nga nói như vậy.

Ở các vùng lãnh thổ tiến chiếm được, Nga thiết lập bộ máy quản lý mới, tạo cuộc sống hòa bình cho người dân với nhiều hành động nhân đạo như chôn cất chu đáo thi thể lính Ukraine cùng với biển tên. Trên trường quốc tế, Nga so sánh hai nước cộng hòa Donetsk, Luhansk với việc độc lập của Kosovo để nâng tính chính danh cũng như quyền tự quyết lựa chọn chế độ của nhân dân.

Khách quan thì năng lực tác chiến của Nga cũng không quá ghê gớm, về thông tin tình báo, trinh sát điện tử thì còn kém Mỹ. Việc để mất lượng lớn vũ khí, khí tài cũng như tổn thất nhân mạng của số tướng lĩnh cao cấp và binh lính thì việc Nga đánh chậm là khôn ngoan. Nếu tung quân trải rộng, chắc chắn thiệt hại không hề nhỏ, bởi vũ khí Mỹ - EU binh sĩ Ukraine, lính đánh thuê không hề dễ đối phó.

Nga không tăng cường quân chủ lực cho Donbass tăng sức mạnh phòng thủ mà cho đội đặc nhiệm phản ứng nhanh (SOBR) đến mặt trận này, thì có thể hiểu Nga sẽ tổ chức sơ tán bộ máy lãnh đạo dân sự ở đây chứ không ở lại. Chậm rãi chờ đợi biến cố từ châu Âu, để thế giới còn lại nhận rõ sự thật về Mỹ - EU, về chính sách, cũng như tiêu chuẩn kép khi họ đã toàn toàn im lặng về nhân quyền, tăng trưởng xanh, năng lượng sạch cũng như nhiều mục hay ho mà họ từng rao giảng.

Muốn có dầu, khí đốt, tài nguyên thì phải dùng đồng Rúp. Giá trị sản phẩm của Nga là thứ tạo ra cốt lõi cho sự sống, chứ không phải sự tiện nghi hay hưởng thụ. Đây là đòn đánh vào sự độc tôn của tờ USD biểu tượng quyền lực của Mỹ.

Quy mô cuộc chiến không lớn, Nga chịu 11 ngàn lệnh trừng phạt mà vẫn trơ trơ trong khi EU khốn đốn. Phía Đông số quốc gia xích đến Nga nhiều hơn. Trung Quốc và Ấn Độ quan hệ tốt lên nhờ nhận ra lợi hại trong mối quan hệ quốc tế thời điểm hiện tại. Vũ khí năng lượng đang phát huy tác dụng. Hãy chờ xem kết quả cuộc đấu khi mùa đông chính thức bắt đầu.