Sức ép mất giá của VND không mạnh

Năm nay, điều hành tỷ giá sẽ khó khăn hơn, tuy nhiên với cơ chế điều hành tỷ giá linh hoạt trong năm 2019, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sẽ tiếp tục duy trì quan điểm điều hành này trong năm 2020. Vì vậy, biến động tỷ giá trong khoảng từ 1-2%.

Tỷ giá là “điểm sáng”

Điểm lại những nét nổi bật của “bức tranh” tỷ giá trong năm 2019, giới phân tích tài chính - ngân hàng đánh giá NHNN đã có một năm thành công trong điều hành tỷ giá, giúp kiềm chế lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế vĩ mô.

Khác với xu hướng tăng khi bước vào mùa cao điểm, tỷ giá và lãi suất trong tháng cuối năm 2019 khá bình lặng. Tính riêng tháng 12/2019, tỷ giá giao dịch USD/VND giảm 30 đồng/USD trên thị trường ngân hàng, về mức 23.080/23.230 đồng/ USD; giảm 70 đồng/USD ở chiều mua vào, giảm 80 đồng /USD ở chiều bán ra trên thị trường tự do, về mức 23.170/23.180 đồng/USD.

Lãi suất trên liên ngân hàng cũng liên tục giảm, chốt năm ở mức 1,83%/năm với kỳ hạn qua đêm và 2.83%/ năm với kỳ hạn 1 tuần dù NHNN đã hút ròng 49,2 nghìn tỷ đồng trên liên ngân hàng. Dòng tiền gửi của Kho bạc Nhà nước quay trở về hệ thống ngân hàng và các giao dịch bán ngoại tệ đã mang đến nguồn cung VND dồi dào cho các ngân hàng thương mại (NHTM).

Nhìn lại cả năm 2019, tỷ giá USD/VND chỉ có một đợt sóng duy nhất quanh tháng 5/2019 khi quan hệ thương mại Mỹ - Trung trở nên căng thẳng. Tỷ giá của NHTM đạt đỉnh 23.360/23.480 đồng/USD, tăng khoảng 0,84-0,97% so với cuối năm 2018, tuy nhiên nhanh chóng hạ nhiệt trong vài tuần sau đó.

Tỷ giá cả năm 2019 hầu như đi ngang và có chiều hướng giảm vào cuối năm. Tính chung cả năm, VND không những không giảm mà còn tăng giá so với USD là 0,16%.

Cán cân thương mại tổng thể của Việt Nam liên tục thặng dư, lũy kế 9 tháng đã thặng dư tới gần 14 tỷ USD – mức kỷ lục từ trước tới nay. Một lượng cung ngoại tệ lớn đã giúp NHNN mua vào tới 20 tỷ USD trong năm 2019, tương ứng với 464 nghìn tỷ đồng bơm ra thị trường, bằng 5,04% tổng cung tiền tại cuối năm 2018, nâng dự trữ ngoại hối lên trên 79 tỷ USD – gấp đôi so với cuối năm 2016.

Nhờ vậy, điều hành tỷ giá trong năm 2019 được đánh giá thành công của NHNN, tạo động lực cho thị trường tin tưởng vào sự ổn định trong năm 2020.

Tiếp tục xu hướng

Theo dự báo của nhiều chuyên gia, nguồn cung ngoại tệ dồi dào, nhu cầu ngoại tệ được đáp ứng đầy đủ và kịp thời, cộng thêm lộ trình chống đô la hoá của NHNN đang đi đúng hướng sẽ giúp VND không mất giá quá mạnh trong năm 2020.

Đặc biệt, dự trữ ngoại hối tăng kỷ lục trong năm qua lên mức gần 80 tỷ USD là một bộ đệm lớn cho nền kinh tế chống lại các cú sốc từ bên ngoài. Theo đó, dự trữ ngoại tệ tăng cao một mặt giúp các nhà đầu tư nước ngoài tin tưởng hơn vào năng lực tài chính của Việt Nam; mặt khác đó là một nguồn lực quan trọng để NHNN can thiệp ổn định thị trường ngoại hối trong trường hợp cần thiết.

Tuy nhiên, cũng có một số ý kiến tỏ ra lo ngại rằng nếu như năm ngoái, tỷ giá trong nước bị tác động chủ yếu bởi cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung, thì năm nay sẽ chịu tác động kép từ căng thẳng Mỹ - Iran. Do đó, một số quốc gia sẽ giảm giá đồng nội tệ để hỗ trợ xuất khẩu trong bối cảnh những xung đột vẫn còn diễn biến phức tạp…

Các chuyên gia SSI nhận định: “Xét trong bối cảnh tổng thể cùng việc cân đối quan hệ thương mại Việt – Mỹ, mức điều chỉnh của VND trong năm 2020, nếu có, sẽ nằm trong khoảng 1 - 2% và sẽ được điều chỉnh dần từng bước tùy thuộc vào các diễn biến trên thế giới”.

Chia sẻ với Thời báo Kinh Doanh, Ts. Cấn Văn Lực, Chuyên gia kinh tế trưởng của BIDV, cũng đánh giá chiến tranh Mỹ - Iran khó lường, nhưng ngược lại, việc đáp trả mạnh mẽ của cả hai phía ít xảy ra. Tác động lớn nhất từ cuộc chiến tranh này vẫn là giá dầu và giá vàng.

“Chứng khoán và tỷ giá mấy hôm đầu tiên biến động mạnh, nhưng sau đó hồi phục. Từ ngày 3/1 đến nay, tỷ giá gần như không có biến động gì, kể cả quốc tế và trong nước. USD chỉ mất giá nhẹ, nhưng hiện nay đã trở về trạng thái bình thường”, ông Lực cho hay.

Nhận định về tỷ giá, ông Lực cho rằng điều hành tỷ giá năm nay sẽ vất vả hơn, khó khăn hơn so với năm ngoái. Tuy nhiên, tỷ giá trong nước sẽ ít biến động, bởi cung – cầu ngoại tệ vẫn ổn, lộ trình chống đô la hoá đang đi đúng hướng.

“Theo đánh giá của tôi, dự báo tỷ giá năm nay biến động ở mức từ 1-2%, bằng với mức năm ngoái”, ông Lực cho hay.

Thanh Hoa